Phiên tòa phúc thẩm ở Paris xử vụ kiện bà Trần Tố Nga chống lại 14 công ty sản xuất hoặc tiếp thị chất độc da cam/dioxin quân đội Mỹ sử dụng trong cuộc chiến tranh ở Việt Nam kéo dài suốt 4 giờ trong sáng 7-5.
Bà Trần Tố Nga sau phiên xử phúc thẩm sáng 7-5 - Ảnh: NVCC
Phiên điều trần tại Tòa phúc thẩm Paris diễn ra sáng 7-5 (giờ địa phương), nhằm tiếp tục xét xử vụ kiện của bà Trần Tố Nga (82 tuổi) chống lại Bayer-Monsanto và 13 công ty khác sản xuất hoặc tiếp thị chất độc da cam/dioxin mà quân đội Mỹ sử dụng trong cuộc chiến tranh ở Việt Nam, giai đoạn 1961-1971.
Trước đó, ngày 10-5-2021, Tòa án Evry ở Pháp đã bác bỏ vụ kiện lịch sử của bà Trần Tố Nga với 14 công ty hóa chất cung cấp chất độc da cam cho quân đội Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt Nam.
Phiên xử phúc thẩm diễn ra trong gần 4 giờ, từ 9h - 12h30 (giờ địa phương). Những người ủng hộ đã đến rất đông từ sáng sớm và chờ ở bên ngoài cho đến khi kết thúc.
Phòng xử án nhỏ, các luật sư của 14 công ty hóa chất có mặt rất đông. Luật sư của bà Trần Tố Nga chỉ có 2 người là William Bourdon và Bertrand Repolt, vốn đã sát cánh với bà Nga từ những ngày đầu vụ kiện.
Tại phiên tòa, trình bày mạch lạc lập luận trong 45 phút, luật sư bên nguyên khẳng định vụ kiện quốc tế của bà Trần Tố Nga đại diện cho những nạn nhân của chất độc da cam là vụ kiện đầu tiên, duy nhất và cũng sẽ là cuối cùng.
"Tất cả chân lý và công lý đều thuộc về bà Nga và chúng tôi sẽ đi đến cùng", luật sư của bà Nga tuyên bố.
Luật sư của các công ty hóa chất dành phần lớn thời gian (hơn hai giờ đồng hồ) để công kích rằng bà Nga không có đủ chứng cứ nhưng lại rất giỏi trong tập hợp lực lượng ủng hộ.
Sau khi nghe phần trình bày, tòa phúc thẩm cho biết sẽ đưa ra phán quyết vào ngày 22-8-2024.
Ra khỏi phòng xử, đám đông hô to "Chân lý cho Trần Tố Nga". Bà Tố Nga cùng các luật sư lập tức được cánh báo chí Pháp vây quanh.
Sau khi trả lời báo chí, các luật sư của bà Nga đã gọi điện đến Bí thư TP.HCM Nguyễn Văn Nên và Chủ tịch TP.HCM Phan Văn Mãi để cảm ơn hai ông đã dành sự quan tâm và ủng hộ cho vụ kiện.
Bà Trần Tố Nga, mang hai quốc tịch Pháp - Việt, là người chịu hậu quả của chất độc da cam và đã trải qua hơn 10 năm đòi công lý cho nạn nhân da cam, trong đó có 6 năm theo đuổi vụ kiện.
Khi bà bắt đầu khởi kiện, ở Việt Nam đã có hơn 3 triệu nạn nhân chất độc da cam. Sau 12 năm, con số này đã lên đến hơn 4 triệu nạn nhân và di truyền đến thế hệ thứ 4.
Hơn 3 triệu người Việt Nam, 150.000 trẻ em đang gánh chịu hậu quả chất độc dioxin
Trong chiến tranh xâm lược Việt Nam, từ 1961 đến 1971, quân đội Mỹ đã rải hơn 80 triệu lít chất diệt cỏ, phần lớn là chất da cam/dioxin (hóa chất độc hại nhất mà con người biết được từ trước đến nay) xuống 1/4 diện tích đất tự nhiên ở miền Trung và miền Nam Việt Nam.
Cuộc chiến tranh hóa học lớn nhất trong lịch sử này đã gây ra thảm họa nhân đạo, sức khỏe và môi trường với những hệ quả vô cùng nặng nề và lâu dài: hơn 3 triệu người Việt Nam vẫn đang phải gánh chịu hậu quả vì ung thư và các bệnh do chất độc dioxin gây ra; khoảng 150.000 trẻ em, qua bốn thế hệ kể từ năm 1975 đến nay đã sinh ra với dị tật hoặc khuyết tật nghiêm trọng (thiếu chân tay, mù, điếc..);
1 triệu ha rừng nhiệt đới bị tàn phá cùng sự biến mất của nhiều loài động vật hoang dã, 400.000ha đất nông nghiệp bị ô nhiễm và cho đến nửa thế kỷ sau, di chứng của chất độc da cam vẫn còn tồn tại và gây nên những nỗi đau dai dẳng đến tận ngày nay.
PHẠM VŨ - MINH KHÔI
Nguồn: Báo Tuổi trẻ Online
