Dự hơn 100 liên hoan phim, thắng 11/13 đề cử, phim tài liệu hoạt hình “Love, Dad”(Séc và Slovakia sản xuất) của nữ đạo diễn người Séc gốc Việt Diana Nguyễn Cẩm Vân là lời hồi âm muộn màng của cô với những bức thư mà cha cô gửi từ trại giam vào 15 năm trước.
Thông điệp chung từ câu chuyện riêng
Dự rất nhiều liên hoan phim (LHP), giành giải Phim ngắn hay nhất tại LHP London 2021, bộ phim tài liệu hoạt hình Love, Dad của nữ đạo diễn Diana Nguyễn Cẩm Vân đã có buổi chiếu tại Việt Nam vào ngày 5/9 vừa qua.
13 phút phim ngắn ngủi mang đến một câu chuyện riêng của đạo diễn Diana Nguyễn Cẩm Vân, nhưng truyền tải một thông điệp chung về mối quan hệ giữa cha và con gái. Chuyện phim kể về mối liên kết bị mất đi giữa đạo diễn Diana Nguyễn Cẩm Vân với cha, và cách cô cố gắng nối lại sợi dây tình cảm đó.
Nữ đạo diễn Diana Nguyễn Cẩm Vân
Love, Dad cuốn hút người xem trước hết ở cách thể hiện khá mới mẻ và dụng công. Diana Nguyễn Cẩm Vân ghi hình người thật diễn, sau đó dùng các hình ảnh này kết hợp với phần hình ảnh đã được xử lý bằng kỹ thuật đồ họa hoạt hình hai chiều, hoạt hình máy tính, cắt giấy, ghép ảnh tạo thành những khung hình vừa động vừa tĩnh lạ mắt.
Phương thức hoạt hình cho một phim tài liệu của Love, Dad gợi nhớ đến tác phẩm Flee của Đan Mạch từng được đề cử Phim hoạt hình xuất sắc và Phim tài liệu xuất sắc tại giải Oscar vừa qua. Nội dung Love, Dad đầy cảm xúc ở những lời tâm sự đầy khắc khoải mà nhân vật chính bày tỏ với người cha của mình.
Phim đi theo lời kể của Diana Nguyễn Cẩm Vân về việc năm cô 11 tuổi, cha cô bị nhà chức trách Séc bắt giam một năm do các sai phạm về thuế trong kinh doanh.
Từ trong trại giam, cha đã viết cho cô những bức thư đầy tình yêu thương. Nhưng mối quan hệ cha con dần xấu đi theo thời gian bởi cô nhận ra tư duy trọng nam khinh nữ của cha đã khiến gia đình tan vỡ. Cha cô bỏ đi khi mẹ cô mang bầu đứa con thứ hai – một bé gái. Ông tìm hạnh phúc bên gia đình mới và có một cậu con trai để nối dõi tông đường như ý muốn.
Trong quá khứ, song sắt là thứ ngăn cách hai cha con, nhưng lại không ngăn được tình cảm giữa họ. Vậy mà nghịch lý thay, sau khi ông ra tù, tình cảm đó lại bị ngăn cách. Xuyên suốt phim, khán giả nhận ra Diana Nguyễn Cẩm Vân đang vừa trách cứ, vừa tìm cách cố gắng hiểu cha.
Bộ phim được xem như lời hồi âm muộn màng của cô với những lá thư được gửi từ 15 năm trước của cha. Mặc dù ngôn ngữ trong phim là tiếng Séc, nhưng Love, Dad lại khá gần gũi với khán giả Việt. Ngoài lý do dàn diễn viên vào vai là những người Séc gốc Việt, còn vì chủ đề phim đề cập tư tưởng coi thường con gái, sự xa cách giữa cha và con gái cũng là những điều rất quen thuộc trong văn hóa, cuộc sống người Việt.
Phim Love, Dad
Mong được làm phim ở Việt Nam
Love, Dad là phim tốt nghiệp của Diana Nguyễn Cẩm Vân. Cô gái thế hệ 9X sinh ra và lớn lên trên đất nước Cộng hòa Séc này theo học chuyên ngành điện ảnh và truyền hình ở Học viện Nghệ thuật biểu diễn ở Praha (Séc). Vân không biết đọc và viết tiếng Việt, nhưng lại nói tiếng Việt khá rành.
Nói về chuyện làm phim Love, Dad, Diana Nguyễn Cẩm Vân vui vẻ cho biết: “Tôi phải làm tác phẩm tốt nghiệp và được một quỹ tài trợ kinh phí nên làm thôi. Tôi mất một năm rưỡi để hoàn thành kịch bản và một năm làm phim. Quá trình ghi hình chỉ có mười ngày với bảy bối cảnh, nhưng khâu hoạt hình mất đến bốn tháng. Tôi chọn hình thức kết hợp giữa người đóng và hoạt hình, vì thấy đây là cách truyền đạt hữu hiệu cảm xúc của mình”.
Diana Nguyễn Cẩm Vân quan niệm điều quan trọng khi làm phim là phải có cái riêng, do đó cô đã làm phim từ những kinh nghiệm của chính bản thân, từ những câu chuyện và mọi người xung quanh.
Trước Love, Dad, Diana Nguyễn Cẩm Vân đã làm hai phim ngắn The Litte One và Apart cũng dựa trên những trải nghiệm cá nhân. Cả hai phim đều được đánh giá cao và cũng đã tham dự vài LHP quốc tế.
Với Love, Dad, vì chọn kể một câu chuyện riêng tư, Diana Nguyễn Cẩm Vân không muốn bộ phim trở nên quá cá nhân đối với người xem nên đã để diễn viên vào vai thay vì tự đóng chính mình. Đây là cách làm khá tinh tế, khéo léo, đảm bảo cho bộ phim tính chân thật, lại khiến người xem nhìn thấy đâu đó bản thân mình trong phim.
Có một điều khá thú vị, cha cô là người thân duy nhất đã được xem phim khi phim ra mắt ở Séc.
Vì sau khi chia tay, mẹ và em gái cô đã về sống tại Việt Nam. Diana Nguyễn Cẩm Vân chia sẻ, cha cô không có nhận xét gì về phim, mà chỉ tò mò hỏi con gái những chuyện hậu trường như làm phim tốn bao nhiêu tiền, tìm diễn viên ở đâu… Diana Nguyễn Cẩm Vân cũng không mấy bận tâm về việc cha cô nghĩ gì về bộ phim, mà chỉ muốn dùng bộ phim để cho ông thấy tiếng lòng, và tâm sự của cô về ông.
Qua Love, Dad, Diana Nguyễn Cẩm Vân cũng muốn xóa bỏ suy nghĩ phim hoạt hình chỉ dành cho trẻ con. Đạo diễn hoàn toàn có thể kể những vấn đề của người lớn trong một tác phẩm hoạt hình. Sau bộ phim ngắn thứ ba này, Diana Nguyễn Cẩm Vân đang ấp ủ một dự án khác: một bộ phim truyện.
Cô tiết lộ phim sẽ có 30% bối cảnh ghi hình tại Việt Nam, ngôn ngữ trong phim có cả tiếng Việt và tiếng Séc. Nữ đạo diễn mới 29 tuổi này bày tỏ niềm hy vọng sẽ kết nối được với những nhà đầu tư, những người làm phim của Việt Nam để cùng hợp tác, giúp dự án sớm được triển khai.
Hương Nhu (Báo Phụ nữ)