Hôm 16/5, người đứng đầu công ty OpenAI, ‘cha đẻ’ của ChatGPT, đã phát biểu trước Quốc hội Mỹ rằng sự can thiệp của chính phủ là điều vô cùng quan trọng để giảm thiểu rủi ro của các hệ thống AI vốn đang phát triển một cách mạnh mẽ.
(Ông Samuel Altman, Giám đốc điều hành của OpenAI, có mặt trong phiên điều trần vào ngày 16/5/2023 tại Washington, DC/Ảnh: Getty Images)
Giám đốc điều hành OpenAI, ông Sam Altman, phát biểu tại một phiên điều trần của Thượng viện rằng: “Khi công nghệ này tiến bộ, chúng tôi hiểu rằng mọi người lo lắng về cách mà nó có thể thay đổi cuộc sống của chúng ta. Chúng tôi cũng vậy.”
Ông Altman đã đề xuất thành lập một cơ quan tại Hoa Kỳ hoặc trên toàn thế giới chịu trách nhiệm cấp phép cho các hệ thống AI mạnh nhất, đồng thời có quyền “thu hồi giấy phép đó và đảm bảo việc tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn.”
Công ty khởi nghiệp có trụ sở tại San Francisco của ông Altman đã thu hút sự chú ý của công chúng sau khi ra mắt ChatGPT vào cuối năm ngoái. ChatGPT là một công cụ chatbot có thể trả lời các câu hỏi bằng những câu trả thuyết phục hệt như con người.
Tình huống đầu tiên khiến các nhà giáo dục hoang mang về việc sử dụng ChatGPT là vấn nạn gian lận của học sinh trong lúc làm bài tập nhà. Những lo ngại này sau đó đã mở rộng hơn về khả năng các nhóm “AI tạo sinh” (generative AI) mới nhất có thể đánh lừa mọi người, lan truyền thông tin sai lệch, vi phạm việc bảo vệ bản quyền và làm đảo lộn một số công việc.
Những rủi ro mang tính xã hội này đã khiến ông Altman và các CEO công nghệ khác phải trình diện trước Nhà Trắng vào đầu tháng Năm và khiến các cơ quan của Hoa Kỳ hứa sẽ trấn áp những sản phẩm AI có hại, vi phạm quyền dân sự và luật bảo vệ người tiêu dùng hiện hành. Tuy nhiên không có dấu hiệu ngay lập tức rằng Quốc hội Hoa Kỳ sẽ xây dựng các quy định mới về AI, như cách các nhà lập pháp châu Âu đang tiến hành.
Thượng nghị sĩ (TNS) Richard Blumenthal, Đảng viên Dân chủ tại tiểu bang Connecticut, Chủ tịch phân ban của Ủy ban Tư pháp Thượng viện về quyền riêng tư, công nghệ và luật pháp, đã mở đầu phiên điều trần bằng một bài phát biểu được ghi âm sẵn có vẻ như là của ông, nhưng thực ra là một bản sao giọng nói được huấn luyện dựa trên các bài phát biểu trước đó của TNS. Bản sao giọng nói đã đọc lại văn bản do ChatGPT viết sau khi ông Blumenthal yêu cầu chatbot này soạn bài phát biểu khai mạc cho mình.
Ông Blumenthal nhận xét kết quả thật ấn tượng, nhưng ông vẫn đặt ra nghi vấn: “Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi hỏi nó và điều gì sẽ xảy ra nếu nó cung cấp một văn bản xác nhận việc Ukarine đầu hàng hoặc chứng thực sự lãnh đạo của (Tổng thống Nga) Vladimir Putin?”
TNS Blumenthal cho rằng các công ty AI phải được yêu cầu kiểm tra hệ thống và tiết lộ những rủi ro đã lường trước được rồi mới phát hành sản phẩm, đồng thời bày tỏ lo ngại đặc biệt về cách các hệ thống AI trong tương lai có thể gây bất ổn cho thị trường việc làm.
Mặc dù nhấn mạnh vào nỗi sợ hãi nhất của chính mình về AI, ông Altman hầu như tránh đưa ra các chi tiết cụ thể, ngoại trừ việc nói rằng ngành công nghiệp này có thể gây ra “tác hại đáng kể cho thế giới” và rằng “nếu công nghệ này gặp trục trặc, thì nó có thể để xảy ra rất nhiều sai lầm”.
Tuy nhiên sau đó, ông Altman đã đề xuất rằng cơ quan quản lý nên áp đặt những biện pháp bảo vệ nhằm ngăn chặn các mô hình AI có thể “tự sao chép và tự biến mất theo cách không thể khống chế” – ám chỉ những lo ngại trong tương lai về việc các hệ thống AI tiên tiến có thể thao túng khiến con người trao quyền kiểm soát cho chúng.
Được đồng sáng lập bởi ông Altman vào năm 2015 với sự hỗ trợ từ tỷ phú công nghệ Elon Musk, OpenAI đã phát triển từ một phòng thí nghiệm nghiên cứu phi lợi nhuận với sứ mệnh tập trung vào sự an toàn thành một doanh nghiệp. Các sản phẩm AI phổ biến khác của OpenAI bao gồm công cụ sáng tạo hình ảnh DALL-E. Microsoft đã đầu tư hàng tỷ USD vào công ty khởi nghiệp này và đã tích hợp công nghệ của OpenAI vào các sản phẩm của riêng họ, trong đó có công cụ tìm kiếm Bing.
Ông Altman cũng đang lên kế hoạch thực hiện một chuyến công tác khắp thế giới trong tháng Năm. ‘Cha đẻ’ của ChatGPT dự định sẽ tới các thủ đô và thành phố lớn của nhiều quốc gia để nói về công nghệ này với công chúng và các nhà hoạch định chính sách. Trước buổi điều trần với Thượng viện, ông Altman đã ăn tối với nhiều nhà lập pháp Hoa Kỳ, một số người trong đó trả lời hãng truyền thông CNBC rằng họ rất ấn tượng với những bình luận của ông Altman.
Những người khác cũng tham gia phiên điều trần gồm bà Christina Montgomery, Giám đốc ủy thác và quyền riêng tư của IBM và ông Gary Marcus, Giáo sư danh dự tại Đại học New York, người nằm trong nhóm các chuyên gia AI đã kêu gọi OpenAI và các công ty công nghệ khác tạm dừng phát triển những mô hình AI mạnh hơn trong 6 tháng để xã hội có thêm thời gian cân nhắc các rủi ro. Lời kêu gọi này là phản hồi cho việc OpenAI phát hành sản phẩm mới nhất của họ vào tháng Ba, GPT-4, được mô tả là mạnh hơn cả ChatGPT.
TNS Josh Hawley của bang Missouri, thuộc Đảng Cộng hòa, phân tích rằng công nghệ này có tầm ảnh hưởng lớn đối với các cuộc bầu cử, vấn đề việc làm và an ninh quốc gia. Ông cho biết phiên điều trần hôm 16/5 đánh dấu “bước quan trọng đầu tiên để hiểu được Quốc hội nên làm gì.”
Các nhà lãnh đạo trong giới công nghệ khẳng định họ hoan nghênh một số hình thức giám sát AI nhưng cũng cảnh báo về những quy định mà theo họ là quá ‘nặng tay’. Ông Altman và Giáo sư Marcus đều kêu gọi thành lập một cơ quan quản lý chuyên về AI, tốt nhất là một cơ quan mang tầm quốc tế. Ông Altman đã dẫn chứng tiền lệ về cơ quan hạt nhân của Liên Hợp Quốc và Giáo sư Marcus đã dẫn chứng Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ. Tuy nhiên, bà Montgomery của IBM đã yêu cầu Quốc hội áp dụng cách tiếp cận theo hướng đặt ra những “quy định chính xác”.
Bà Montgomery cho rằng vấn đề AI nên được điều chỉnh ngay tại điểm rủi ro, bằng cách thiết lập các quy tắc giám sát việc triển khai mục đích sử dụng cụ thể của AI thay vì giám sát bản thân công nghệ đó.
Vy An (Theo Newsmax)
