Sinh con là thời kỳ khó khăn nhất trong đời người phụ nữ. Người mẹ cần được nghỉ ngơi, chăm sóc và hỗ trợ theo cách mà cô ấy chưa bao giờ cần trước đây. Em bé sơ sinh cũng cần được chăm sóc và đòi hỏi phải có thức ăn cũng như các biện pháp giữ gìn vệ sinh thích hợp, đúng cách. Hơn thế nữa, các ông bố cũng đóng một vai trò hỗ trợ, động viên quan trọng trong thời kỳ khó khăn này của người phụ nữ. Vì thế, có thể nói thời gian nghỉ thai sản cũng như những phúc lợi xã hội cho các ông bố, bà mẹ thời kỳ sau sinh là vô cùng quan trọng.
Hãy cùng tìm hiểu về chế độ thai sản tại một số quốc gia tiên tiến trên thế giới.
1. Singapore: Chính phủ trả lương cho người chồng nghỉ giúp vợ sau sinh
Ở Singapore, từ năm 2013 người chồng có thể nghỉ một tuần có lương để giúp đỡ người vợ mới sinh. Trường hợp người vợ sẵn sàng chia sẻ một tuần trong 4 tháng nghỉ thai sản của mình cho chồng thì người chồng có thể hưởng thêm một tuần nghỉ nữa. Lương trong 2 tuần nghỉ phép này của người chồng sẽ do Chính phủ chi trả. Số tiền cao nhất mỗi tuần là khoảng 38 triệu VND.
Sản phụ sinh 2 con đầu có thể hưởng 8 tuần trợ cấp thai sản của Chính phủ, sinh con thứ 3 hoặc nhiều hơn có thể hưởng 16 tuần trợ cấp thai sản.
2. Hàn Quốc: Chủ doanh nghiệp vi phạm chế độ thai sản có thể bị 2 năm tù giam
Theo luật mới sửa đổi tháng 7/2014 của Hàn Quốc, sản phụ sinh song thai hoặc đa thai có thể nghỉ thai sản từ 90 ngày đến 120 ngày. Theo thống kê, tỉ lệ sinh song thai, đa thai ở Hàn Quốc năm 2002 là 1,98% và năm 2012 tỉ lệ này lên đến 3,23%. Chủ doanh nghiệp nào vi phạm quy định này sẽ bị xử phạt tối đa 2 năm tù giam và mức tiền phạt cao nhất là 10 triệu won, tương đương 187 triệu VND.
Trong 120 ngày nghỉ thai sản đó, trợ cấp 75 ngày do doanh nghiệp trả, 45 ngày còn lại do Chính phủ đảm nhiệm với mức trợ cấp là 100% lương bình thường.
3. Thụy Điển: Con dưới 8 tuổi, cha mẹ được giảm ¼ thời gian làm việc
Tại đất nước Bắc Âu này, thời gian nghỉ thai sản có thể kéo dài đến vài năm và được chia cho cả bố và mẹ. Sản phụ có thể nghỉ ở nhà 7 tuần trước thời gian dự sinh. Từ khi đứa trẻ sinh ra đến khi được 1,5 tuổi, cha mẹ đều được nghỉ ở nhà chăm con. Trước khi trẻ lên 8 tuổi hoặc học xong tiểu học, cha mẹ có thể được giảm 1/4 thời gian làm việc. Chẳng hạn như mỗi ngày làm việc 8 tiếng, ông bố bà mẹ nào có con nhỏ chỉ cần làm việc 6 tiếng mà thôi.
Tuy nhiên, nhà tuyển dụng không trả lương cho nhân viên trong thời gian nghỉ thai sản, mà chủ yếu dựa vào trợ cấp của Chính phủ. Từ khi đứa trẻ sinh ra đến 8 tuổi, cả cha và mẹ có thể lãnh 480 ngày trợ cấp, số tiền tương đương 80% thu nhập thực tế trước khi nghỉ. Một số nhà tuyển dụng vì muốn giữ chân nhân tài vẫn sẵn sàng trả một phần lương cho nhân viên nghỉ thai sản.
4. Đan Mạch: Bố mẹ được nghỉ tổng cộng 1 năm
Mỗi cặp vợ chồng ở đây khi sinh con sẽ được nghỉ tổng cộng 1 năm. Trong đó, thời gian nghỉ của các bà mẹ là 18 tuần, các ông bố là 2 tuần, và 32 tuần còn lại sẽ được chia cho cả bố và mẹ.
Chính phủ sẽ trả một phần lương cho họ tùy thuộc vào công việc cụ thể. Chẳng hạn, những người lao động chân tay được nhận khoảng 90% lương trong khi những người khác có thể nhận được khoảng 50% thu nhập trước khi sinh.
5. Pháp: Hai vợ chồng đều có thể nghỉ thai sản
Các bà mẹ ở Pháp là những người được hưởng chế độ thai sản rất tuyệt vời, khi sinh nở, phụ nữ ở đây sẽ được hưởng 16 tuần nghỉ thai sản với 100% lương. Trong khi các ông bố cũng được nghỉ 11 ngày liên tiếp.
Ngoài ra, người mẹ còn được nghỉ phép và bảo lưu việc làm cùng thu nhập đến 3 năm để ở nhà chăm sóc con, được nhận trợ cấp chăm sóc trẻ và các trợ cấp khác khá hào phóng, và trong thời gian này nhà tuyển dụng không được sa thải phụ nữ đang nghỉ thai sản.
6. Hà Lan: Hỗ trợ 100% lương và chế độ nghỉ thêm tới khi bé 8 tuổi
Thời gian nghỉ thai sản tại Hà Lan là 16 tuần với 100% lương, ngoài ra các cặp vợ chồng cũng có thể lựa chọn nghỉ thêm 26 tuần không lương để chăm sóc con cho tới khi bé 8 tuổi.
7. Đức: Cho đến khi con 3 tuổi, cha mẹ có thể xin nghỉ ở nhà chăm con
Người Đức cho rằng, 3 năm đầu của trẻ rất cần có cha mẹ bầu bạn nên các bậc phụ huynh cần dành nhiều thời gian để ở bên cạnh trẻ. Vì thế, trước khi trẻ 3 tuổi, cha mẹ đều có thể nghỉ thai sản. Nghỉ thai sản của nước Đức được chia thành nghỉ sinh con của người mẹ và nghỉ nuôi con của cả cha lẫn mẹ, thời gian nghỉ dài nhất đến khi bé tròn 3 tuổi. Trong đó, có 1 năm là nghỉ phép có lương.
Người mẹ nghỉ thai sản tổng cộng khoảng 14 tuần: trước khi sinh 6 tuần và sau khi sinh 8 tuần. 6 tuần trước khi sinh, trừ khi thai phụ đồng ý, nhà tuyển dụng không thể yêu cầu họ làm việc. 8 tuần sau sinh, cho dù sản phụ có muốn làm việc đi chăng nữa cũng vẫn phải nghỉ ở nhà. Trong trường hợp sinh sớm hoặc đa thai, thời gian nghỉ đẻ có thể kéo dài đến 12 tuần.
Từ khi đứa trẻ sinh ra đến khi 3 tuổi, cha mẹ bé đều có thể xin nghỉ ở nhà chăm con và hưởng 65% – 67% thu nhập bình quân trước khi nghỉ, trợ cấp trung bình mỗi tháng từ 300 Euro – 1800 Euro (khoảng 6,8 triệu VND – 41 triệu VND). Theo thống kê, năm 2014, Chính phủ Đức đã thanh toán 53,7 tỉ Euro trợ cấp nuôi con, chiếm 73% tổng ngân sách dành cho gia đình.
8. Na Uy: Bố mẹ được nghỉ tổng cộng 46 tuần
Khi sinh con, một cặp vợ chồng tại đây có tổng cộng 46 tuần nghỉ với 100% thu nhập hoặc 56 tuần với 80% thu nhập.
9. Canada: Trợ cấp hàng tháng cho tới khi con 18 tuổi
Phụ nữ tại nước này được nghỉ tới 17 tuần khi sinh nở, ngoài ra có thêm 35 tuần nữa được chia cho cả bố và mẹ. Tất cả các chế độ này đều được trợ cấp bởi chính phủ, không phải các công ty tư nhân.
Thêm vào đó, chính phủ Canada còn trợ cấp hàng tháng để giúp các gia đình nuôi dạy con cái dưới 18 tuổi.
10. Iceland: Bố mẹ được nghỉ tổng cộng 1 năm với 80% thu nhập
Iceland là một trong những quốc gia có chế độ ưu đãi tuyệt vời nhất dành cho các bà mẹ.
Chế độ nghỉ thai sản đã có ở quốc gia này đã có từ những năm 1970, và năm ngoái một chính sách mới mang tên 5-2-5 đã được ra đời.
Chính sách này cho phép các các bà mẹ và ông bố mỗi người được nghỉ 5 tháng khi có con. Thêm 2 tháng nghỉ nữa hai người có thể tự thỏa thuận phân chia với nhau. Ngoài ra, các vị phụ huynh cũng có đến 2 năm để sử dụng thời gian nghỉ này và được hưởng 80% thu nhập trong thời gian đó.
11. Nga: Nghỉ thai sản 140 ngày hưởng 100% lương
Tình trạng dân cư thưa thớt, thiếu lao động luôn là vấn đề nan giải ở Nga. Vì vậy, chế độ thai sản của quốc gia này rất ưu ái cho sản phụ để việc sinh nở thuận lợi hơn.
Theo pháp luật hiện hành của Nga, sản phụ có thể hưởng 3 hình thức nghỉ thai sản đó là 100% lương, 50% lương và không lương.
Trong đó, 140 ngày hưởng 100% lương bao gồm 70 ngày trước sinh và 70 ngày sau sinh. Thời gian này, công ty phải trả đầy đủ lương cho sản phụ. Trường hợp song (đa) thai hoặc biến chứng khi sinh thì thời gian nghỉ thai sản sẽ gia tăng tương ứng. Sau khi nghỉ hết phép được trả 100% lương, sản phụ có thể tiếp tục nghỉ phép 50% lương, cho đến khi đứa trẻ được 1,5 tuổi.
Trong thời gian này, sản phụ có thể lĩnh khoản trợ cấp tương ứng với 40% lương ban đầu, khoản trợ cấp này do quỹ Bảo hiểm Xã hội của quốc gia chi trả. Sau khi trẻ được 1,5 tuổi, nếu vẫn muốn nghỉ ở nhà chăm sóc con, người mẹ có thể tiếp tục nghỉ không lương cho đến khi trẻ 3 tuổi, nhà tuyển dụng vẫn phải bảo lưu chức vị của người mẹ.
Nga không có quy định riêng dành cho cha đứa trẻ nhưng nếu trong một số trường hợp người mẹ không nghỉ thai sản thì người giám hộ của đứa trẻ có thể hưởng 3 hình thức nghỉ thai sản như trên.
12. Anh: Chồng có thể thay vợ… nghỉ thai sản
Ở Anh, sản phụ có thể nghỉ 26 tuần, bất luận là làm việc toàn thời gian hay bán thời gian, sản phụ có thể nghỉ trước ngày dự sinh 11 tuần. Người cha có thể nghỉ phép 2 tuần, tuần đầu hưởng lương cơ bản, tuần thứ hai hưởng trợ cấp của Chính phủ. Tuy nhiên, người cha bắt buộc phải nghỉ phép trong thời gian từ khi đứa trẻ sinh đến 56 ngày, quá hạn sẽ không còn hiệu lực.
Nếu người mẹ không nghỉ hết thời gian thai sản đã đi làm lại thì người cha có thể tiếp tục nghỉ. Nhiều nghiên cứu chứng minh rằng, những đứa trẻ nhận được sự chăm sóc của người cha sẽ thông minh, khỏe mạnh hơn.
13. Phần Lan: Mỗi bà mẹ và trẻ sơ sinh đều được tặng một chiếc hộp quà tặng rất ý nghĩa
Những bà bầu ở Phần Lan có thể nghỉ 7 tuần trước ngày dự sinh. Sau đó, chính phủ sẽ cung cấp một khoản trợ cấp trong vòng 16 tuần cho thai phụ, bất kể người đó là sinh viên, đang thất nghiệp hay kinh doanh tự do.
Sau khi đứa trẻ lên 3 tuổi, cha mẹ cũng có thể được hưởng chế độ nghỉ phép để ở nhà chăm sóc con, với điều kiện phân chia thời gian cho gia đình và công việc một cách hợp lý. Điều này sẽ được kéo dài cho đến khi đứa trẻ bắt đầu học lớp hai.
Mỗi bà mẹ sinh con còn được nhận một thùng quà cho bà mẹ và trẻ sơ sinh (Äitipakkaus) bắt đầu từ năm 1937 nhằm trợ giúp cho những bà mẹ tương lai thuộc diện có thu nhập thấp và nhiều trẻ sơ sinh bị tử vong vì điều kiện kinh tế còn khó khăn. Cùng với một cái hộp có thể dùng làm giường ngủ cho em bé, các thứ trợ giúp lúc đó trị giá khoảng 450 marka (tiền Phần Lan dùng trước khi đổi sang Euro năm 2002) tức 1/3 lương của một công nhân làm trong nhà máy. Từ năm 1949 trở đi tất cả các bà mẹ có trẻ sơ sinh trong cả nước đều được nhận món quà này.
14. Mỹ: Nghỉ thai sản không được hưởng lương
Khác với luật pháp về chế độ thai sản ở các nước, sản phụ Mỹ có thể nghỉ thai sản 12 tuần không hưởng lương. Mỹ là nước có kỳ nghỉ thai sản ngắn nhất trong các quốc gia phát triển. Người Mỹ không nghỉ thai sản, sinh con xong có thể đi làm ngay.
Ảnh: Pinterest