Lượng tiêu thụ rượu ở EU đã giảm 0,5 lít từ năm 2010 đến năm 2020. Đi ngược lại xu hướng, một số quốc gia đã tăng lượng tiêu thụ. Khi nói đến việc uống rượu, có vẻ như thói quen lối sống ở châu Âu đã thay đổi đáng kể mối quan hệ của
Lượng tiêu thụ rượu ở EU đã giảm 0,5 lít từ năm 2010 đến năm 2020. Đi ngược lại xu hướng, một số quốc gia đã tăng lượng tiêu thụ.
Khi nói đến việc uống rượu, có vẻ như thói quen lối sống ở châu Âu đã thay đổi đáng kể mối quan hệ của chúng ta với rượu theo hướng tốt hơn.
“Không có mức tiêu thụ rượu nào là an toàn cho sức khỏe của chúng ta”, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo, nhưng mặc dù vậy, lượng rượu mà chúng ta uống vẫn rất đáng kể.
Nguy cơ mắc bệnh ung thư tăng đáng kể khi tiêu thụ nhiều rượu hơn. Các cơ quan y tế kêu gọi mọi người ngừng uống rượu hoặc ít nhất là giảm uống.
Nhưng chúng ta có cân nhắc những cảnh báo này không?
Trong khi một số người áp dụng xu hướng không uống rượu vào tháng 1, được gọi là “Tháng 1 không rượu”, các số liệu cho thấy mức tiêu thụ rượu ở châu Âu đang có dấu hiệu giảm mạnh kể từ những năm 2000.
Tiêu thụ rượu đã thay đổi như thế nào trên khắp châu Âu trong những thập kỷ qua? Những quốc gia nào có tỷ lệ giảm và tăng tiêu thụ rượu cao nhất?
Tổng lượng tiêu thụ rượu được định nghĩa là doanh số bán rượu nguyên chất hàng năm tính theo lít trên một người từ 15 tuổi trở lên. Đồ uống có cồn được chuyển đổi thành rượu nguyên chất. Dữ liệu không bao gồm lượng tiêu thụ rượu không được ghi nhận, chẳng hạn như sản xuất trong nước hoặc bất hợp pháp.
Có sự giảm dần trong mức tiêu thụ rượu ở EU và Khu vực châu Âu của WHO.
Tại EU, tổng lượng tiêu thụ rượu trên một người từ 15 tuổi trở lên đã giảm 2,9 lít trong bốn thập kỷ qua, giảm từ 12,7 lít năm 1980 xuống còn 9,8 lít năm 2020, tương ứng với mức giảm 23 phần trăm.
Mức tiêu thụ ghi nhận mức giảm đáng kể từ năm 1980 (12,7 lít) đến năm 2000 (10,5 lít).
Lượng và tốc độ giảm chậm lại trong hai thập kỷ tiếp theo. Mức giảm 0,5 lít từ năm 2010 đến năm 2010 tại EU.
Mức tiêu thụ rượu tại Khu vực Châu Âu của WHO, bao gồm 53 quốc gia bao gồm Nga và các quốc gia lân cận, đã giảm từ 12 lít vào năm 2000 xuống 9,5 lít vào năm 2020, tương ứng với mức giảm 2,5 lít (21 phần trăm).
Mặc dù có mức giảm này, Khu vực Châu Âu của WHO vẫn có mức tiêu thụ rượu bình quân đầu người cao nhất thế giới.
Hàng năm, mỗi người từ 15 tuổi trở lên trong Khu vực uống trung bình 9,5 lít rượu nguyên chất. Con số này tương đương với 190 lít bia, 80 lít rượu vang hoặc 24 lít rượu mạnh.
Năm 2020, mức tiêu thụ rượu hàng năm dao động từ 1,2 lít ở Thổ Nhĩ Kỳ đến 12,1 lít ở Latvia trong số 36 quốc gia châu Âu bao gồm EU, Vương quốc Anh, Hiệp hội Thương mại Tự do Châu Âu (EFTA) và các quốc gia ứng cử viên EU.
Trung bình, công dân EU tiêu thụ 9,8 lít rượu.
Đức (10,6 lít) có lượng tiêu thụ rượu cao nhất trong số “Big Four” của EU về mặt kinh tế và dân số, tiếp theo là Pháp (10,4 lít), Tây Ban Nha (7,8 lít) và Ý (7,7 lít). Ở Anh, con số này là 9,7 lít.
Nhìn vào những thay đổi ở cấp độ quốc gia giữa năm 2010 và 2020, mức tiêu thụ rượu đã giảm ở 25 quốc gia trong khi tăng ở 11 quốc gia.
Một số quốc gia ghi nhận những thay đổi nhỏ nhưng hầu hết các quốc gia đều có những thay đổi đáng kể trong giai đoạn này.
Lượng tiêu thụ giảm hơn một lít ở 14 quốc gia
Tiêu thụ rượu đã giảm hơn một lít ở 14 quốc gia, trong khi ngược lại, nó đã tăng ở 5 quốc gia trong giai đoạn này.
Ireland và Lithuania ghi nhận mức giảm tiêu thụ rượu cao nhất trong giai đoạn này. Nó đã giảm 2,1 lít ở cả hai quốc gia, theo sát là Tây Ban Nha và Hy Lạp (cả hai đều giảm 2 lít).
Hà Lan, Pháp, Síp và Phần Lan cũng ghi nhận mức giảm trên 1,5 lít. Mức giảm cũng nằm trong khoảng từ một lít đến 1,5 lít ở Serbia, Bỉ, Croatia, Đan Mạch, Thụy Sĩ và Đức.
Tại EU, mức tiêu thụ rượu đã giảm 0,6 lít trong giai đoạn 2010-2020.
Latvia có mức tăng cao nhất, với mức tiêu thụ tăng 2,3 lít.
Bulgaria (1,4 lít), Malta (1,1 lít), Romania và Ba Lan (cả hai đều tăng 1 lít) cũng cho thấy mức tăng đáng kể. Mức tăng là trên 0,5 lít ở Na Uy, Ý và Iceland.
Vì mức tiêu thụ rượu thay đổi đáng kể trên khắp châu Âu, nên việc xem xét sự thay đổi về phần trăm cũng là một chỉ số hữu ích.
Hy Lạp cho thấy mức giảm cao nhất là 24,1 phần trăm, tiếp theo là Hà Lan (20,9 phần trăm), Tây Ban Nha (20,4 phần trăm) và Thổ Nhĩ Kỳ (20 phần trăm).
Tỷ lệ giảm cũng là hơn 15 phần trăm ở Ireland, Serbia, Litva, Phần Lan, Pháp và Síp.
Latvia (23,5 phần trăm) cũng có mức tăng phần trăm thay đổi cao nhất.
Nhiều quốc gia châu Âu đã thực hiện một loạt các chính sách để hạn chế tiêu thụ rượu, chẳng hạn như đánh thuế, hạn chế về khả năng cung cấp rượu và cấm quảng cáo rượu.
Tuy nhiên, hiệu quả của chúng bị cản trở do việc thực hiện kém trên thực tế và nguồn lực hạn chế theo OECD.
Vai trò của giới tính và giáo dục trong việc uống rượu nhiều
Tiêu thụ rượu khác nhau đáng kể theo giới tính và trình độ học vấn. Thay vì số lượng, tỷ lệ người uống rượu nặng theo từng đợt được khảo sát.
Đây là tỷ lệ người lớn từ 18 tuổi trở lên báo cáo đã uống 60 gam etanol nguyên chất trở lên trong một lần duy nhất trong 30 ngày qua. Tương đương với 6 ly trở lên.
Năm 2019, gần một trong năm người lớn (19 phần trăm) báo cáo uống rượu nặng theo từng đợt ít nhất một lần một tháng ở các nước EU, tỷ lệ này vẫn ổn định kể từ năm 2014.
Ở mọi quốc gia, nam giới có khả năng báo cáo uống rượu nhiều theo từng đợt cao hơn phụ nữ. Năm 2019, trung bình trên khắp các quốc gia EU, 26,6 phần trăm nam giới báo cáo uống rượu nhiều theo từng đợt ít nhất một lần một tháng so với 11,4 phần trăm phụ nữ.
Tỷ lệ nam giới uống rượu nhiều theo từng đợt cao nhất được báo cáo bởi Romania (55,2 phần trăm). Tỷ lệ này cao hơn 35 phần trăm ở Đan Mạch, Luxembourg, Đức và Bỉ.
Phụ nữ ở Đan Mạch, Luxembourg, Đức và Ireland có tỷ lệ uống rượu nhiều theo từng đợt cao nhất, trên 20 phần trăm.
Tỷ lệ người uống nhiều rượu ở nam giới so với nữ giới cho thấy khoảng cách giới tính. Năm 2019, con số này là 2,33 ở EU, cho thấy 2,33 nam giới uống nhiều rượu trái ngược với phụ nữ. Tỷ lệ này thấp nhất ở Ireland (1,46), Iceland (1,63) và Đức (1,74).
Thổ Nhĩ Kỳ và Síp là những quốc gia ngoại lệ trong khoảng cách uống nhiều rượu theo giới tính, với tỷ lệ này là hơn 8.
Nghiên cứu học thuật cho thấy sự khác biệt về giới tính có thể liên quan đến các kỳ vọng văn hóa khác nhau và phản ánh các vai trò giới tính truyền thống. Nó cũng có thể liên quan đến khoảng cách việc làm theo giới tính và thu nhập thấp hơn.
Tỷ lệ uống rượu nặng thấp hơn ở những người có trình độ học vấn thấp. Tại sao?
Trình độ học vấn cũng quan trọng trong việc uống nhiều rượu. Những người có trình độ học vấn thấp hơn không có tỷ lệ uống nhiều rượu theo đợt cao hơn ở các nước EU, ngoại trừ ở Latvia.
Trung bình, 12,5 phần trăm những người có trình độ học vấn dưới trung học phổ thông báo cáo uống nhiều rượu theo đợt, so với 20 phần trăm hoặc hơn những người có trình độ học vấn ít nhất là trung học phổ thông (22,3 phần trăm) hoặc trình độ đại học (20,2 phần trăm).
Những khác biệt này phản ánh đáng kể khả năng mua sắm lớn hơn.
“Rượu có giá cả phải chăng hơn đối với những người có trình độ học vấn cao hơn và thu nhập cao hơn. Tuy nhiên, khi xem xét tác hại liên quan đến rượu, gánh nặng lớn hơn đối với những người có địa vị kinh tế xã hội thấp hơn”, báo cáo ‘Sức khỏe tại Tình trạng Sức khỏe trong Chu kỳ EU-2022’ của OECD cho thấy.
Tỷ lệ chênh lệch cao nhất giữa người uống rượu nặng và người có trình độ học vấn cao nhất được ghi nhận ở Latvia, Hy Lạp, Estonia, Bulgaria và Lithuania.
Ở những quốc gia này, tỷ lệ uống rượu nặng theo đợt ở những người có trình độ học vấn thấp hơn cao hơn một chút so với những người có trình độ học vấn cao hơn.
Có mức độ sử dụng rượu nào là an toàn không?
Đây là một câu hỏi đơn giản với câu trả lời đơn giản: không, không có.
“Chúng ta không thể nói về cái gọi là mức độ sử dụng rượu an toàn. Bạn uống bao nhiêu không quan trọng – rủi ro đối với sức khỏe của người uống bắt đầu từ giọt đầu tiên của bất kỳ loại đồ uống có cồn nào”, Tiến sĩ Carina Ferreira-Borges, Trưởng đơn vị Quản lý bệnh không lây nhiễm và Cố vấn khu vực về rượu và ma túy bất hợp pháp tại Văn phòng khu vực Châu Âu của WHO giải thích.
Tuy nhiên, lượng rượu vẫn quan trọng.
“Điều duy nhất chúng ta có thể chắc chắn là bạn uống càng nhiều thì càng có hại – hay nói cách khác, bạn uống càng ít thì càng an toàn”, Ferreira-Borges cho biết.
Theo Euronews
