Trước sự việc hàng chục nhà dân ven sông Hồng ở huyện Ba Vì bị lún nứt, các chuyên gia xác định lòng sông suy giảm do mất cát là một trong những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này.
Theo Chi cục Thủy lợi và Phòng chống thiên tai (Sở NN&PTNT Hà Nội), sau khi nhận được báo cáo về tình trạng nhiều nhà dân ở khu vực xã Phong Vân (huyện Ba Vì) bị lún nứt, Sở đã tổ chức đoàn kiểm tra, trực tiếp khảo sát địa chất khu vực này.
Nhận định sơ bộ cho thấy có sự bất thường. Đê kè Phong Vân cũng có dấu hiệu bị nứt, gây nguy cơ mất an toàn tính mạng, tài sản của người dân khu vực.
Ngay sau đó, Sở đã mời các chuyên gia nghiên cứu, khảo sát sâu cũng như đánh giá nguyên nhân.
Theo báo cáo của đoàn chuyên gia, nguyên nhân khách quan là địa chất khu vực này yếu, vị trí kè Phong Vân thuộc ngã ba hợp lưu sông Đà và sông Hồng nên dòng chảy phức tạp.
Nguyên nhân chủ quan khiến tuyến kè đê bị nứt là sự suy giảm lượng cát dưới lòng dẫn sông Đà. Dòng chủ lưu khi chảy qua khu vực này có xu hướng dịch chuyển về phía kè Phong Vân, tạo ra hai hố xói lở lớn với độ sâu 3-5m so với thời điểm năm 2023.
Hai hố xói lở trên đã khiến các công trình kè đê bên bờ sông bị mất chân, tạo thành vách đứng, tăng nguy cơ sạt lở.
Tàu khai thác cát hoạt động tấp nập trên sông Hồng đoạn qua địa phận huyện Ba Vì (Hà Nội) và tỉnh Phú Thọ (Ảnh: Nguyễn Hải).
Sau khi nhận được đánh giá và khuyến cáo từ các chuyên gia, Sở NN&PTNT Hà Nội có văn bản đề nghị UBND huyện Ba Vì chỉ đạo các phòng chuyên môn, cùng UBND xã Phong Vân tổ chức cắm biển cảnh báo, rào chắn khu vực sạt lở, không cho người dân qua lại.
Cơ quan chức năng cũng khuyến cáo chính quyền địa phương có biện pháp đảm bảo an toàn cho người và tài sản, chủ động di dời trong trường hợp khẩn cấp và có biện pháp ngăn chặn tình trạng khai thác cát ở khu vực này để ổn định dòng dẫn.
Ngày 20/5, Văn phòng UBND TP Hà Nội cho biết đã ban hành văn bản thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Chủ tịch UBND TP Dương Đức Tuấn liên quan tình hình khai thác cát thuộc địa phận tỉnh Phú Thọ khu vực giáp ranh huyện Ba Vì.
Cùng một đoạn sông nhưng do hai địa phương quản lý, khu vực có nhà bị lún nứt nằm tập trung ở xóm Bãi, thôn Vân Hội (điểm màu đỏ) (Ảnh: Google Maps).
Hà Nội cũng đã gửi văn bản tới UBND tỉnh Phú Thọ nêu rõ thực trạng, tồn tại và các vi phạm từ hoạt động khai thác cát trên sông Đà, sông Hồng thuộc khu vực giáp ranh địa giới hành chính giữa hai địa phương.
Theo đó đề nghị Phú Thọ có biện pháp quản lý Nhà nước về hoạt động khai thác cát trên địa bàn, phối hợp chặt chẽ với Hà Nội để đảm bảo an ninh trật tự, phòng chống thiên tai, ngăn chặn xử lý dứt điểm vi phạm trong khu vực.
Huyện Ba Vì cũng được yêu cầu thường xuyên kiểm tra, rà soát, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về khai thác khoáng sản.
Trước đó, huyện Ba Vì có văn bản gửi UBND TP Hà Nội cho biết tình trạng khai thác cát trên sông Đà, sông Hồng ở địa phận xã Thái Hòa và xã Phong Vân thời gian qua diễn ra công khai, tấp nập.
Tình trạng hút cát đã làm ảnh hưởng đến lòng sông, gây biến đổi dòng chảy, làm sạt trượt chân kè và nứt đường đỉnh kè, tường rào, tường nhà, công trình dân sinh.
Nguồn: Báo điện tử Dân trí
