Bỏ nhà cửa, công ty, hàng hóa và tất cả để chạy thoát thân khỏi bom đạn, người Việt tại Ukraine đổ về các cửa khẩu khu vực biên giới với Ba Lan, mong giữ được mạng sống cho bản thân và gia đình. Chấp nhận mất trắng và làm lại cuộc đời, là tâm lý chung mà họ xác định.
Ông Phúc. Ảnh: VOV.
Đối với những người Việt nay, cơ hội quay trở lại tìm nhà cửa và tài sản có thể là quá xa vời! Nhiều người chờ đợi được trở về quê hương Việt Nam trên chuyến bay giải cứu do nhà nước Việt Nam tổ chức sắp tới.
- Trước chiến tranh chị bình tĩnh lắm, cứ nghĩ như 2013 đến khi thấy chiến tranh rầm rập, có cậu Tây cao to đang chạy nằm rạp xuống bảo ném bom, con gái khóc ầm, chị thực sự hoảng. - Không ai nghĩ là đánh nhau. Ngày hôm trước bà con vẫn đi làm, đi chợ. Đến sáng khoảng 5h sáng nghe tiếng bom nổ, rung nhà cửa. Hàng hóa xe cộ nhà cửa bỏ lại hết, chạy thoát thân thôi. - Cũng chưa định đi ngay vì không nghĩ chiến tranh, đến khi sát giờ lệnh giới nghiêm mới quyết định đi, quần áo còn mặc nguyên quần áo ở nhà, vơ vội đồ đạc rồi khóa cửa để đấy đi thôi. Ra đến ga tàu rất nhiều xe ô tô vứt lung tung, người ta cả nhà ra ga rồi quẳng xe chạy thoát thân, còn thì còn mà không thì thôi. - Xác định mất trắng thôi! Chấp nhận!
Hoảng sợ và mệt mỏi, mất hy vọng và không phương hướng! Đó là những chia sẻ không đầu không cuối, những cảm xúc lẫn lộn của vợ chồng ông Phúc (quê Hà Đông) khi lên xe cùng chúng tôi, được một Việt kiều tình nguyện tại Ba Lan lên cửa khẩu đón về thủ đô Warsaw. Vợ chồng ông Phúc cùng hai người con vừa trải qua 3 ngày đằng đẵng đi tàu từ Kharkov – thành phố lớn thứ hai của Ukraine – một trong những tâm điểm giao chiến trong những ngày qua cũng là nơi tập trung đông đảo nhất người Việt tại quốc gia này; xếp hàng đi bộ 8 tiếng giữa đêm lạnh giá mới qua được cửa khẩu Korczowa giữa Ukraine và Ba Lan, sang lánh nạn tại quốc gia láng giềng.
Do dòng người tị nạn từ Ukraine sang Ba Lan đông, chính quyền Ba Lan đã cấm xe cộ dân sự tới sát khu vực cửa khẩu. Người tị nạn, gồm cả những người Việt có sự xác minh chặt chẽ giữa biên phòng Ba Lan với Đại sứ quán Việt Nam tại Ba Lan, được đưa về trung tâm thương mại Hala Kijowska cách cửa khẩu khoảng 10km để tá túc, trước khi di chuyển tới các thành phố khác hoặc được người thân lên đón về. Tại đây, họ được các Hội chữ thập đỏ và nhiều tổ chức từ thiện cùng các cơ quan chức năng của Ba Lan hỗ trợ ăn nghỉ. Trực tiếp có mặt tại trung tâm, chứng kiến khung cảnh rối loạn tôi thực sự cảm nhận được nỗi đau đớn và vô vọng của bà con người Việt đang tá túc tại đây. Nhiều người cũng vì hoảng sợ mà từ chối chia sẻ cảm xúc với chúng tôi.
Ô tô từ khắp châu Âu đổ về cửa khẩu Korzsowa. Ảnh: VOV.
Trong hàng dài xe cộ chờ bên ngoài trung tâm thương mại để đón người thân, có không ít xe của bà con người Việt tại Ba Lan vượt chặng đường dài 450km từ thủ đô Warsaw tình nguyện lên đón đồng bào về.
Đại sứ quán Việt Nam tại Ba Lan phối hợp với Hội người Việt Nam tại Ba Lan cử người trực liên tục tại trung tâm thương mại Hala Kijowska để hỗ trợ, hướng dẫn kịp thời cho bà con; sắp xếp những đối tượng ưu tiên là người già, người ốm, phụ nữ và trẻ nhỏ lên các xe cá nhân được người Việt chở về Warsaw.
Những người khác được hướng dẫn sử dụng các phương tiện công cộng hiện được Ba Lan tổ chức miễn phí cho người tị nạn để di chuyển sang các thành phố khác của Ba Lan và châu Âu. Đại sứ quán Việt Nam và Hội người Việt Nam tại Ba Lan tổ chức các xe đưa đón người Việt từ trung tâm Kijowska về các ga tàu gần đó và cử các tình nguyện viên túc trực trợ giúp bà con.
Bạn Phạm Anh Dũng, tình nguyện viên tại ga tàu Prezsmyls, cho biết trong 3 ngày qua, có khoảng 350-400 người Việt qua nhà ga, được các bạn hỗ trợ mua vé tàu về Warsaw hoặc đi tới các thành phố khác như Berlin hay Praha. Dũng chia sẻ hiện quá thiếu tình nguyện viên nên em đã ở đây liên tục 3 ngày qua và không ngủ trong vòng 30 giờ đồng hồ qua:
“Công việc chính của chúng em là hỗ trợ mọi người qua đây mua vé tàu qua các thành phố khác, ngoài ra những người phải nghỉ qua đêm do chưa có chuyến bay thì chúng em sẽ tổ chức cho họ chỗ nghỉ tạm thời. Các khó khăn nhất của bà con là không biết tiếng Anh hay tiếng Ba Lan, và không thạo để biết cách đi đến các thành phố mà họ cần.”
Tinh nguyện viên Phạm Anh Dũng. Ảnh: VOV.
Tá túc vài ngày nghỉ ngơi để lấy lại tinh thần và xác định phương án tiếp theo là suy nghĩ đầu tiên của những người Việt đã may mắn thoát thân khỏi chiến tranh tại Ukraine.
Đối với những người đã phải trải qua 2 lần đe dọa đến mạng sống tại Ukraine năm 2014 và cuộc chiến tranh hiện tại, càng hiểu giá trị của hòa bình và khao khát được có cuộc sống bình yên.
Ông Phúc cho biết:: "Được biết Nhà nước tổ chức chuyến bay cứu trợ đón về, gia đình cũng muốn nghỉ ngơi vào hôm rồi về thôi, chứ chả ở đây làm gì. Quê mình vẫn hơn.”
Đã có khoảng 1.700 người Việt chạy nạn từ Ukraine sang Ba Lan và một số lượng đông đảo đã đăng ký được trở về quê nhà trên chuyến bay giải cứu công dân sắp tới dự kiến vào sáng 9/3 theo giờ địa phương./.
Nguồn: Quang Dũng/VOV-Paris Từ cửa khẩu Korczowa giữa Ukraine và Ba Lan
