Nhấc chân lên, hít thở bình thường và tập trung vào một điểm: để có thể giữ thăng bằng, bạn cần có cảm giác thăng bằng tốt. Theo các chuyên gia, nếu điều này giảm bớt, đây là dấu hiệu cho thấy nguy cơ tử vong tăng lên đáng kể.
Cân bằng - còn bạn thì sao?
Nguồn: Getty Images/Westend61
Đứng bằng một chân không phải là điều dễ dàng với mọi người
Nguồn: Getty Images/Westend61
Cơ thể xuống cấp theo tuổi tác, điều này không có gì lạ. Cơ bắp của chúng ta yếu đi, sức chịu đựng giảm sút và chúng ta không thể nâng vác nhiều hoặc đi xa như trước đây. Cảm giác giữ thăng bằng lại không như vậy. Theo một nghiên cứu gần đây, khả năng giữ thăng bằng không chỉ liên quan đến quá trình lão hóa, mà còn là dấu hiệu của các vấn đề tiềm ẩn đối với sức khỏe.
Những đối tượng không thể đứng bằng một chân có nhiều khả năng gặp vấn đề về sức khỏe hơn
Nguồn: Unsplash/Jon Flobrant
Một nhóm chuyên gia quốc tế đã phát hiện những người không thể giữ thăng bằng khi đứng trên một chân có nguy cơ tử vong cao gần gấp đôi trong vòng 7 năm tới. Các nhà khoa học đã công bố phát hiện này trên Tạp chí Y học Thể thao Anh (British Journal of Sport Medicine).
Cân bằng tĩnh có thể được kiểm tra nhanh chóng và dễ dàng bằng các tác vụ như kiểm tra 10 giây
Nguồn: Getty Images/Westend61
Không phải ai cũng có thể dễ dàng đứng trên một chân
Bạn có thể kiểm tra cảm giác giữ thăng bằng của mình qua test 10 giây
Từ lâu người ta đã nghi ngờ có sự liên quan giữa cảm giác thăng bằng và tình trạng sức khỏe ở con người. Tuy nhiên cho đến nay không có các dữ liệu chính xác về vấn đề này. Đó là điều mà Dr. Claudio Gil Araujo ở Phòng khám Clinimex về Y học Thể thao ở Rio de Janeiro muốn thay đổi. Cùng với các đồng nghiệp đến từ Phần Lan, Úc, Anh và Mỹ, bác sĩ thể thao này đã phát triển một bài kiểm tra thăng bằng.
Động tác này thực hiện như sau: bạn nhấc một chân lên và đặt mũi bàn chân này ở phía sau bắp chân của chân kia. Sau đó, bạn để cánh tay buông thõng hai bên và nhìn về phía trước. Mục tiêu là đứng trên một chân mà không cần vịn trong mười giây. Bạn được phép thử ba lần mỗi bên.
Từ năm 2009 đến 2020 các nhà nghiên cứu đã tiến hành thử thăng bằng cho 1072 người tuổi từ 51 đến 75 . Hơn 1/5 không làm được. Kết quả cho thấy những người tham gia càng lớn tuổi thì khả năng họ không thể giữ thăng bằng trên một chân càng cao hơn. Ở những người từ 51 đến 55 tuổi, tỷ lệ thất bại gần 5%. Đối với những người từ 71 đến 75 tuổi tỷ lệ này là hơn một nửa (54 phần trăm).
Sau trung bình bảy năm, các nhà khoa học kiểm tra lại các đối tượng. Trong số những người tham gia ban đầu, 123 người đã chết. Nguyên nhân tử vong chủ yếu do ung thư (32%), bệnh tim (30%), bệnh đường hô hấp (9%) và biến chứng corona (7%). Tỷ lệ tử vong ở những người trượt bài kiểm tra cân bằng cao hơn đáng kể so với những người đã vượt qua: 17,5% so với 4,5%, tương ứng với mức chênh lệch tuyệt đối gần 13%.
Ngoài ra những người tham gia thí nghiệm có cảm giác thăng bằng không tốt thường có tình trạng sức khỏe kém, như bị béo phì, bị bệnh tim mạch hay áp huyết cao. Những người bị tiểu đường Typ-2 trong nhóm này cũng nhiều hơn gấp ba lần. Có lưu ý đến yếu tố tuổi tác, giới tính và bệnh nền nhóm nghiên cứu nhận thấy ở những người cảm giác thăng bằng giảm sút thì 84% có nguy cơ cao bị tử vong vì các nguyên nhân khác nhau.
Trái ngược với thể lực, sức mạnh cơ bắp hoặc tính linh hoạt, cảm giác thăng bằng, còn được gọi là cảm giác tĩnh, tương đối ổn định cho đến tuổi 60. Sau đó giảm sút nhanh. Tuy nhiên, khả năng giữ thăng bằng không được kiểm tra trong các cuộc kiểm tra y tế dự phòng dành cho người trung niên trở lên. Vì cho đến nay vẫn chưa có bài kiểm tra tiêu chuẩn để thầy thuốc dựa vào đó kiểm tra cảm giác tĩnh của bệnh nhân.
Bài test 10-giây có thể giúp kiểm tra nhanh chóng và đơn giản cảm giác thăng bằng tĩnh.
Tuy nhiên nghiên cứu này ẩn chứa một số điểm chưa thật chính xác. Bài kiểm tra chỉ thực hiện với các đối tượng là người Brazin vì thế thiếu so sánh quốc tế. Ngoài ra, chưa xác định được nguyên nhân khiến khả năng giữ thăng bằng giảm.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho rằng khả năng giữ thăng bằng nên được ứng dụng trong y học. Bài kiểm tra 10 giây cung cấp "phản hồi nhanh chóng và khách quan về cân bằng tĩnh cho bệnh nhân và chuyên gia chăm sóc sức khỏe" ngoài ra nó cung cấp "thông tin hữu ích về nguy cơ tử vong ở nam giới và phụ nữ trung niên và cao tuổi".
Alfred Hackensberger
Theo: WELT
Biên dịch: Nguyễn Xuân Hoài
