Kiến trúc là một trong những ngành nghề đòi hỏi kiến thức liên môn nhiều nhất hiện nay. Nếu có tư duy sáng tạo, bạn có thể tự tay thiết kế một toà nhà từ tờ giấy trắng, nhưng kiến trúc còn đòi hỏi bạn phải tính toán chính xác từng milimet.
Ngoài việc phải học cả một bộ kĩ năng đa dạng, trên hết, kiến trúc sư còn phải hiểu biết về giấy phép quy hoạch, chi phí kĩ thuật và luật xây dựng.
Tuy vậy, một khi đã được cấp bằng kiến trúc sư, bạn sẽ có một cuộc sống với những điều mới mẻ chờ bạn mỗi ngày. Vậy nên, nếu bạn đam mê lĩnh vực đầy sáng tạo này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu hành trình trở thành một kiến trúc sư tại Anh Quốc nhé.
Quá trình cơ bản là như thế nào?
Kiến trúc sư được luật pháp nhiều nước bảo vệ, do đó chỉ những ai được công nhận đầy đủ là kiến trúc sư tại các cơ sở có thẩm quyền mới được sử dụng chức danh nghề nghiệp này. Thật ra, kiến trúc sư ở Philippines được gọi là Architect (kiến trúc sư) hơn là các kiểu xưng hô trang trọng quý ông, quý bà, hay quý cô, giống hệt cách người ta xưng hô với bác sĩ. Để được gọi trang trọng như thế, một kiến trúc sư phải học đại học ngành Kiến trúc, rồi tiếp tục học Thạc sĩ chuyên ngành này, sau đó đi làm một vài năm dưới sự giám sát chuyên môn, và cuối cùng phải vượt qua một số kì thi viết nhất định.
Tôi cần thời gian bao lâu để trở thành một kiến trúc sư?
Với khối lượng kiến thức khổng lồ cần nắm vững, chẳng có gì ngạc nhiên khi bạn phải mất khá lâu trong môi trường đào tạo và rèn luyện chuyên môn để được công nhận là kiến trúc sư. Tuy nhiên, khoảng thời gian này có thể thay đổi tùy vào từng nước, nhưng trung bình thì ít nhất là 7 năm, nếu bạn hoàn thành tất cả các khóa đào tạo suôn sẻ. Ở Vương quốc Anh, 5 trong ít nhất 7 năm đó là khoảng thời gian bạn đi học toàn thời gian và không phải trả học phí.
Tôi cần những giấy tờ gì ở bậc phổ thông để theo đuổi nghề?
Yêu cầu đầu vào thay đổi tùy nơi, tuy nhiên yếu tố quan trọng nhất là một bản thảo (porfolio) tốt hoặc kinh nghiệm thực tế. Tuy nhiên, các trường đại học thường trông chờ ở các sinh viên tương lai của mình với bằng thi tốt nghiệp trung học cơ sở GCSE gồm 5 môn với kết quả từ C tới A*, trong đó có Tiếng Anh, Khoa học, Toán. Ngoài ra, bạn cũng phải chuẩn bị ít nhất kết quả ba môn thi của bằng tú tài A-level hoặc tương đương ở bất cứ môn nào (Mỹ thuật và Toán vẫn là các môn được ưu tiên hơn). Hầu hết các khóa học sẽ yếu cầu bạn nộp bản thảo (porfolio) của một hoạt động nghệ thuật sáng tạo, và có thể sẽ mời bạn đến phỏng vấn nữa.
Đáp ứng yêu cầu đầu vào của khóa học Đại học là yếu tố đầu tiên bạn cần làm để được công nhận đầy đủ là kiến trúc sư.
Giai đoạn 1
Ở bậc đại học, bạn phải hoàn thành chương trình học tiêu chuẩn được đưa ra bởi Viện Kiến trúc sư Hoàng gia Anh (Royal Institute of British Architects – RIBA). Chương trình này được đào tạo trong nước tại Anh và ở nước ngoài, kéo dài từ 3 đến 4 năm học, cung cấp cho bạn kĩ năng đồ họa cơ bản và kĩ thuật thiết kế có sự hỗ trợ của máy tính (CAD – computer aided design). Ngoài ra, bạn cũng được học lý thuyết kiến trúc, lịch sử kiến trúc, các nguyên vật liệu và kĩ thuật thiết kế, thi công. Chương trình chuẩn này thường bao gồm các bài kiểm tra giai đoạn 1 ở Viện Kiến trúc sư Hoàng gia Anh (RIBA) mà tất cả các kiến trúc sư đều bắt buộc phải thi.
Sau khi hoàn thành bậc đại học, bạn sẽ có cơ hội trải nghiệm thực tế trước khi bước sang giai đoạn kế tiếp. Thời gian trải nghiệm thường khoảng 1 năm, và trong suốt 1 năm này, sinh viên phải ghi lại những gì mình học được, hoặc thực hiện Báo cáo Phát triển Kinh nghiệm Chuyên môn (PEDR – Professional Experience Development Record) trên trang web của PEDR. Quá trình này được giám sát bởi một cố vấn chuyên môn tại trường bạn đã theo học, và một tư vấn viên tại nơi làm việc của bạn. Một số sinh viên dành nhiều hơn 12 tháng cho những trải nghiệm này để có thêm kinh nghiệm thực tế, hoặc tiết kiệm thêm một ít tiền để trang trải cho giai đoạn kế tiếp.
Giai đoạn 2
Sau khi đã có kinh nghiệm làm việc tối thiểu 1 năm, bạn có thể quay lại trường để hoàn tất bằng cao học. Bằng này có thể là Thạc sĩ Kiến trúc, Chứng chỉ Kiến trúc, hoặc chứng nhận chuyên môn, nhưng phải là khóa học toàn thời gian trong 2 năm. Các khóa học này đôi khi vẫn được xếp vào chương trình cử nhân, ảnh hưởng đến chi phí toàn khóa học và số tiền bạn dành dụm được. Các học phần thiết kế hầu hết được giảng dạy tại những studio chuyên dụng, nơi mà các nhà phê bình sẽ yêu cầu bạn trình bày bản vẽ của mình với thầy giáo để được nhận xét, đánh giá. Ngoài ra, sinh viên còn được đi thực tế đến những tòa nhà lớn và có thiết kế hữu dụng. Bạn có thể học chương trình cao học này ngay tại đại học bạn đã theo học trước đó, hoặc tại một cơ sở đào tạo khác. Chương trình cao học ngành Kiến trúc thường không đồng nhất giữa các trường như chương trình đại học, nên bạn phải cân nhắc đến nội dung và phương pháp giảng dạy trước khi quyết định chọn trường và chọn chương trình phù hợp. Có thể sẽ có những học phần đòi hỏi bạn phải đi làm thực tế, giúp bạn có được những kinh nghiệm quý báu; hay cũng có thể bạn sẽ có cơ hội đi sâu vào một nhánh nhỏ của kiến trúc như kiến trúc bền vững.
Sau khi hoàn tất chương trình cao học, bạn sẽ phải tiếp tục đi làm để tích lũy kinh nghiệm Bạn phải được hướng dẫn và giám sát bởi một kiến trúc sư đã được công nhận đầy đủ, và giờ đây bạn sẽ được giao thực hiện các dự án. Đối với sinh viên Anh, bạn phải làm việc 12 tháng trong các nước thuộc Khu vực Kinh tế châu Âu (European Economoc Area – EEA), quần đảo Eo biển (Channel Island) hoặc đảo Man (Isle of Man). Như ở giai đoạn 1, bạn phải thực hiện báo cáo trên trang web của PEDR thì mới được công nhận.
Giai đoạn 3
Bạn phải đi làm tối thiểu 24 tháng (12 tháng trước khi học cao học, và 12 tháng sau khi có bằng cao học) trước khi bước vào giai đoạn thứ ba: kì thi sát hạch cuối cùng. Viện Kiến trúc sư Hoàng gia Anh có cấp chứng chỉ riêng cho giai đoạn này, Chứng chỉ cao cấp về Thực hành chuyên môn ngành Kiến trúc (Advanced Diploma in Professional Practice in Architecture – ADPPA). Đây là chứng chỉ được cấp dựa trên kết quả của khóa học trực tuyến nhằm đánh giá năng lực kiến trúc của bạn trước khi bạn đăng kí dự thi kì thi đánh giá chính thức. Kì thi này được tiến hành trong 3 ngày. Hai ngày đầu, các thi sinh sẽ trả lời câu hỏi liên quan đến các “vấn đề thực tế”, và ngày cuối cùng sẽ hoàn tất hồ sơ làm bài của mình, bao gồm sơ yếu lý lịch, bản tự đánh giá, nghiên cứu trường hợp (case study), các bản báo cáo được ghi lại trên website PEDR, và câu trả lời cho các câu hỏi ở hai ngày thi đầu tiên. Hồ sơ của bạn sẽ được giáo viên hướng dẫn của bạn xem qua, và bạn phải đóng phí đăng kí, phí học trực tuyến và lệ phí thi.
Sau kì thi cuối cùng này thì sẽ thế nào?
Khi bạn đã vượt qua được kì thi này, bạn sẽ đủ điều kiện đăng kí với một tổ chức kiến trúc chuyên nghiệp, và sẽ được cấp danh hiệu “Kiến trúc sư”. Khi đã trở thành thành viên của các tổ chức như Hội Kiến trúc sư Ấn Độ, Hiệp hội Kiến trúc sư Mỹ, hay Hội Kiến trúc sư Hà Lan, bạn sẽ chính thức trở thành kiến trúc sư, làm việc theo đúng danh hiệu này và có cơ hội phát triển nghề nghiệp hơn rất nhiều. Thành viên của các tổ chức này thường đảm nhiệm thiết kế cho những công trình chọc trời khổng lồ, bảo tàng công cộng và những tòa nhà tráng lệ. Để có thể tô điểm cho vẻ đẹp của thế giới, bạn phải mất rất nhiều thời gian khổ luyện như thế, nhưng điều đó là hoàn toàn xứng đáng đúng không?
Nguồn: ScholarshipPlanet
