Chỉ còn vài tháng nữa là tới thời điểm Anh chính thức rời khỏi Liên minh châu Âu (EU). Thế nhưng đến nay, hai bên vẫn chưa thống nhất quan điểm và London đang lên kế hoạch chuẩn bị cho khả năng Brexit mà không đạt được bất cứ thỏa thuận chính thức nào với EU.
Chính phủ Anh đã dự kiến trong khoảng thời gian từ cuối tháng 8 đến đầu tháng 9 sẽ công bố khoảng 78 điều mang tính kỹ thuật, lời khuyên cho giới doanh nghiệp, người dân và các cơ quan công quyền Anh trong trường hợp Brexit không thỏa thuận. Văn phòng Chính phủ Anh cho biết việc công bố kế hoạch chuẩn bị này nhằm đảm bảo “người tiêu dùng và các doanh nghiệp không bị thiệt hại” nếu trường hợp xấu nhất xảy ra.
Tuy nhiên, theo các nhà phân tích, thị trường tài chính Anh sẽ bị tác động mạnh nếu xảy ra trường hợp Brexit không thỏa thuận, trong đó đồng bảng Anh sẽ chịu tổn thương lớn nhất. Đồng bảng Anh cũng đã chịu tổn thất nặng nề khi cử tri Anh bỏ phiếu Brexit hồi tháng 6/2016.
“Một ngày sau khi Vương quốc Anh bỏ phiếu Brexit, đồng bảng Anh chứng kiến ngày rớt giá mạnh nhất trong lịch sử đối với một đồng tiền trong nhóm G10”. Fiona Cincotta – một nhà phân tích thị trường cao cấp tại sàn giao dịch trực tuyến City Index cho biết. “Bảng Anh có khả năng lặp lại sự suy giảm này”.
Theo đó, đồng bảng Anh đã sụt giảm mạnh sau khi cử tri Anh bỏ phiếu để rời khỏi EU, rơi xuống mức gần 1,18 USD vào cuối năm 2016. Mặc dù hiện nay, đồng bảng đã lấy lại được một phần những gì đã mất, nhưng nỗi lo ngại về trường hợp Brexit không thỏa thuận đã khiến nó yếu đi trong những phiên gần đây xuống mức 1,27 USD.
George Brown – một nhà kinh tế tại Công ty tài chính Investec tin rằng Anh và EU sẽ đạt được một thỏa thuận trước thời hạn cuối tháng 3/2019. Nhưng ông cảnh báo rằng, đồng bảng Anh có thể giảm xuống dưới mức 1,10 USD nếu không có thỏa thuận nào được đưa ra.
Tốc độ đàm phán chậm chạp giữa hai bên đã làm gia tăng lo ngại trong những tháng gần đây rằng Anh có thể rời EU vào tháng Ba mà không có một thỏa thuận chuyển đổi để giữ nước này tạm thời trong thị trường chung và liên minh thuế quan của khối.
Sự phản ứng mạnh của đồng bảng Anh có lẽ chỉ là một trong số vô vàn những bất ổn nếu Anh và EU không đạt được thỏa thuận. Các nhà sản xuất ôtô, cửa hàng tạp hóa và các nhà bán lẻ đã cảnh báo về những hậu quả nghiêm trọng nếu họ không thể nhận được “đúng sản phẩm – với đúng số lượng – tại đúng nơi – vào đúng thời điểm cần thiết” để củng cố chuỗi cung ứng của họ.
Trong khi đó, thị trường cổ phiếu được dự kiến sẽ có phản ứng nhiều sắc thái hơn so với đồng bảng Anh.
“Thị trường chứng khoán ít nhạy cảm với kết quả không có lợi hơn so với đồng bảng Anh”, David Cheetham – nhà phân tích thị trường tại Công ty môi giới XTB nói. “Trong khi có thể có một phản ứng tức thời với mức giảm từ 2% đến 3%, song thị trường không có khả năng mất mát lớn”.
Sở dĩ như vậy do việc đồng bảng sụt giảm mạnh sẽ khiến cho giá cổ phiếu của Anh rẻ hơn đối với các nhà đầu tư nước ngoài và điều đó sẽ hỗ trợ cho giá cổ phiếu. Bên cạnh đó, nhiều công ty lớn nhất của Anh được giao dịch trong chỉ số FTSE 100 là các công ty khai thác và các công ty dầu mỏ, những công ty có phần lớn doanh thu bằng ngoại tệ bên ngoài Vương quốc Anh. Vì vậy, thu nhập của chúng sẽ tăng lên khi doanh thu từ nước ngoài được chuyển đổi thành bảng Anh.
Tuy nhiên, không phải tất cả các công ty đều được hưởng lợi từ việc đồng bảng Anh giảm. “Các công ty phục vụ thị trường trong nước và những công ty phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu có thể sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất nếu xảy ra trường hợp Brexit không thỏa thuận”, Jonathan Davies – Trưởng bộ phận chiến lược tiền tệ tại UBS Asset Management cho biết.
Trong khi Cincotta nói rằng, các nhà bán lẻ và nhà sản xuất người Anh cũng sẽ phải đối mặt với chi phí gia tăng đối với nguyên liệu nhập khẩu khi đồng bảng giảm giá và các mức thuế mới được áp dụng.
“Ngành công nghiệp thông minh, nước giải khát, đồ uống có cồn và các ngành công nghiệp thực phẩm đóng gói nhạy cảm nhất với tác động của Brexit”, Ugne Saltenyte – chuyên gia phân tích vĩ mô của Công ty nghiên cứu Euromonitor International cho biết.
Cheetham thì bổ sung, các công ty du lịch và hãng hàng không cũng có thể bị ảnh hưởng. Brexit có thể buộc hủy chuyến bay và hành khách có thể chọn ở nhà khi họ đấu tranh với lạm phát cao hơn do đồng bảng yếu hơn.
Thị trường trái phiếu Anh cũng có thể chịu tác động không nhỏ. John Higgins – chuyên gia kinh tế thị trường tại Capital Economics cho biết, việc Brexit không có thỏa thuận có thể khiến lợi suất trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm của Anh giảm từ 1,25% xuống 1% khi các nhà đầu tư đổ xô vào tài sản trú ẩn an toàn.
“Lợi suất (trái phiếu 10 năm) đã giảm từ gần 1,4% vào đêm trước của cuộc bỏ phiếu (Brexit) xuống 0,6% trong chưa đầy hai tháng”, ông nói. “Vì vậy, việc giảm xuống mức… 1% không có vẻ nằm ngoài khả năng”.
Hoàng Nguyên