Đôi khi một món ăn không chỉ đơn thuần là thức ăn mà nó còn gắn liền lịch sử văn hóa của cả một đất nước.
Cá chình nấu đông (Jellied eels) là món ăn truyền thống lâu đời của người dân nước Anh từ những năm thế kỷ 18. Thời điểm này ở Anh, giá cá chình rất rẻ trong khi nó lại là nguồn thực phẩm vô cùng bổ dưỡng nên món ăn này thường phổ biến trong tầng lớp người nghèo ở Anh. Và nguồn cá chình mà người Anh tìm được vào lúc này hầu như là từ dòng sông Thames êm đềm và thơ mộng.
Cá chình nấu đông gần như biến mất khỏi văn hóa ẩm thực Anh
Món cá chình nấu đông bắt nguồn từ dòng sông Thames nhưng cũng chính dòng sông này khiến cho món ăn “tuyệt tồn” tại bao đời ở Anh gần như biến mất hoàn toàn. Nguyên nhân là do khi xã hội công nghiệp hóa ngày càng phát triển, nước thải từ nhà máy, xí nghiệp đều thải ra dòng sông này mà không được xử lý. Và dòng sông Thames đẹp đẽ ngày xưa trong thời gian ngắn bỗng hóa ô nhiễm trầm trọng.
Vào cuối thế kỷ 19 kéo dài sang thế kỷ 20, thậm chí những năm đầu thế kỷ 21, dòng sông Thames bị ô nhiễm nặng đến mức nhiều loài sinh vật trú ngụ bên trong không thể tồn tại và sinh sôi. Con sông Thames lúc này được ví như một “dòng sông chết” khó cứu chữa.
Và khi dòng sống Thames bị ô nhiễm thì nguồn nguyên liệu cá chình dần biến mất. Hơn nữa với nguồn nước sông ô nhiễm nặng như thế thì cho dù còn cá chình trú ẩn thì người Anh cũng không dám bắt lên để chế biến món ăn. Đó chính là lý do vì sao món ăn truyền thống nổi tiếng này vắng mặt thời gian khá dài trong lịch sử văn hóa ẩm thực nước Anh.
Cá chình nấu đông tái xuất hiện trong sự vui mừng của người dân
Sau nhiều năm nỗ lực cải thiện tình trạng nguồn nước sông Thames từ việc xây dựng cống đập, cấm các nhà máy, xí nghiệp xả chất thải không qua xử lý… thì mấy năm trở lại đây nguồn nước sông Thames bắt đầu trong xanh trở lại, nguồn sinh vật dưới lòng sông cũng bắt đầu sinh sôi mạnh lên.
Và khi dòng sông Thames được hồi sinh thì món cá chình nấu đông bắt đầu tái xuất hiện. Khoảng đầu thế kỷ 21, món cá chình nấu đông đã xuất hiện lại dưới sự chào đón của nhiều người dân nước Anh. Thị trường món cá chình nấu đông trở nên rầm rộ đến mức nhiều người không thể tin bởi cách đây khoảng 10 năm thì món này gần như vắng bóng hoàn toàn.
Và nguồn cá chình được người Anh sử dụng để chế biến món ăn hiện nay một phần từ nguồn sông Thames, phần còn lại được nhập khẩu từ Hà Lan hoặc Bắc Ailen để đủ cung ứng cho thị trường.
Điểm nổi bật của món cá chình nấu đông tồn tại qua nhiều thế kỷ
Để chế biến món cá chình nấu đông thì trước tiên người ta làm sạch và cắt cá chình ra thành từng khúc nhỏ. Sau đó, người ta mang cá chình đun với nước và giấm trong nhiều giờ cho thật chín. Trong quá trình đun thì người ta cho thêm gia vị vừa ăn, nhục đậu khấu, nước chanh vào.
Cá chình là một loài cá có nhiều mỡ tự nhiên, vì vậy khi đun nấu, cá chình sẽ giải phóng các protein điển hình như collagen và tạo thành hỗn hợp “sền sệt”.
Sau khi đun xong thì người ta để cá chình nguội rồi cho vào ngăn mát tủ lạnh. Hỗn hợp “sền sệt” do mỡ cá chình tạo thành lúc này gặp nhiệt độ lạnh sẽ đông đặc lại như thạch rau câu.
Tùy theo từng vùng mà món cá chình đông lạnh này sẽ được ăn kèm với bánh mỳ hoặc bánh nướng. Độ ngọt, độ béo của cá chình kèm nhiệt lạnh nên ăn không ngán mà còn khiến người ta ưu chuộng hơn. Bằng chứng là nó được hồi sinh sau thời gian vắng bóng quá dài.
Hiện nay, lượng tiêu thụ món cá chình nấu đông ở Anh đang gia tăng chóng mặt. Các chuỗi siêu thị lớn tại Anh đã tăng lên 35% doanh thu cho món này và phát triển hơn 300 cửa hàng bày bán. Người dân nước Anh cũng rất vui mừng với sự trở lại của món ngon bổ dưỡng mà giá thành phải chăng này. Thậm chí, có người còn bày tỏ nỗi xúc động bởi họ không nghĩ có ngày được thưởng thức món cá chình nổi tiếng trong lịch sử này.
Nguồn: Kenh14.vn
