Việc thu thập thông tin cá nhân đang vượt xa khỏi khả năng tưởng tượng của rất nhiều người trong chúng ta. Bạn chắc chắn không bao giờ cho phép ai đặt camera hay lắp thiết bị nghe lén trong nhà mình, hay gắn thiết bị định vị nào đó trên người bạn.
Nhưng hãy xem các đại gia công nghệ như Google và Facebook đang làm gì với chúng ta.
(ảnh: Shutterstock)
Google biết bạn đã ở đâu
Google lưu trữ thông tin vị trí của bạn (nếu bạn bật tính năng định vị vị trí lên) mỗi khi bạn mở điện thoại. Bạn có thể xem lại Dòng thời gian những nơi bạn đã từng đến từ những ngày đầu tiên bắt đầu sử dụng Google trên điện thoại thông minh của mình.
Hãy bấm vào đường link này để xem: google.com/maps/timeline?…
Dưới đây là một ví dụ, Google lưu trữ lại vị trí của một người trong 12 tháng anh ấy ở Ireland. Bạn có thể thấy số giờ trong một ngày anh ấy ở một điểm điểm nào đó và khoảng thời gian anh ấy di chuyển từ địa điểm này tới địa điểm khác.
‘Một bản đồ lưu trữ tất cả những nơi tôi đã đến tại Ireland năm nay.’ (Ảnh: Dylan Curran)
Google biết tất cả mọi thứ mà bạn tìm kiếm – và đã từng xóa
Google lưu trữ lịch sử tìm kiếm trên tất cả các thiết bị của bạn. Điều này có nghĩa là, ngay cả khi bạn đã xóa lịch sử tìm kiếm và lịch sử gọi điện trên một thiết bị, thì nó vẫn có thể được lưu trữ ở đâu đó trên các thiết bị khác.
Hãy bấm vào đường dẫn này để xem dữ liệu của bạn: myactivity.google.com/myactivity
Google có hồ sơ quảng cáo của bạn
Google tạo ra một hồ sơ quảng cáo dựa trên các thông tin của bạn, bao gồm địa điểm, giới tính, tuổi tác, sở thích, nghề nghiệp, các mối quan tâm, tình trạng các mối quan hệ, cân nặng (ví dụ: cần giảm 1kg mỗi ngày?) và thu nhập.
Hãy bấm vào đường dẫn này để xem dữ liệu của bạn: google.com/settings/ads/
Google biết tất cả các ứng dụng mà bạn đang dùng
Google lưu trữ thông tin trên tất cả các ứng dụng và phần mở rộng (extension) mà bạn đang sử dụng. Họ biết bạn thường xuyên sử dụng chúng như thế nào, nơi bạn sử dụng, và bạn đang dùng chúng để tương tác với ai. Thế có nghĩa là họ biết bạn đang nói chuyện với ai trên Facebook, bạn đang có mối liên hệ nào ở nước ngoài, hay mấy giờ bạn đi ngủ.
Hãy bấm vào đưỡng dẫn này để xem dữ liệu của bạn: security.google.com/settings/secur…
Google có tất cả lịch sử YouTube của bạn
Google lưu trữ tất cả lịch sử xem video trên YouTube của bạn, vậy nên họ có thể sẽ biết liệu bạn có sắp sinh đứa con đầu lòng hay không, bạn là một người theo truyền thống hay thích hiện đại, bạn là người theo đạo Phật, hay đạo Thiên Chúa, bạn có đang buồn rầu hay muốn tự tử không, bạn có mắc bệnh sợ ăn hay không…
Hãy bấm vào đưỡng dẫn này để xem dữ liệu của bạn: youtube.com/feed/history/s…
Dữ liệu mà Google có về bạn có thể lấp đầy hàng triệu file văn bản.
Google cho phép bạn tải toàn bộ những dữ liệu mà họ đã lưu trữ về bạn. Dữ liệu có thể lên tới hàng Gigabyte, tương đương với nhiều triệu tệp tin văn bản.
“Nếu bạn truy cập được vào tài khoản Google của ai đó? Tuyệt vời, bạn đã có nhật ký về tất cả những gì người đó đã làm.”
Các dữ liệu này bao gồm: các trang bạn đã đánh dấu (bookmark) trên trình duyệt, các thư điện tử, các liên lạc, các tiệp tin lưu trữ trên Google Drive, các video mà bạn đã xem trên YouTube, các bức ảnh bạn chụp bằng điện thoại, các cửa hàng mà bạn đã từng mua đồ, các sản phẩm bạn mua qua Google…
Chưa hết, chúng còn chứa dữ liệu về lịch làm việc trên Google Calendar của bạn, các tin nhắn trên Google Hangout, lịch sử vị trí, loại âm nhạc bạn đang nghe, các quyển sách bạn mua trên Google, các nhóm trên Google bạn đang tham gia, các trang web mà bạn khởi tạo, các điện thoại mà bạn đang sở hữu, các trang web bạn đã chia sẻ, số bước chân bạn đi trong một ngày….
Hãy bấm vào đường dẫn này để xem dữ liệu của bạn: google.com/takeout
Facebook cũng biết đến từng chân tơ kẽ tóc về bạn
Facebook cũng cho phép bạn tải về dữ liệu của chính mình. Nó có thể lên tới hàng trăm MB hoặc vài GB, tương đương với vài trăm nghìn tệp tin văn bản theo định dạng Word.
Chúng sẽ bao gồm tất cả các tin nhắn mà bạn đã gửi và nhận, tất cả các tệp tin đính kèm bạn đã gửi và nhận, tất các các liên lạc trên điện thoại của bạn, và tất cả tin nhắn thoại đã đã gửi và nhận.
Bấm vào đường dẫn này để xem dữ liệu của bạn: https://www.facebook.com/help/131112897028467
“Ảnh chụp một phần dữ liệu mà Facebook đang lữu trữ về tôi” (Ảnh: Dylan Curran)
Facebook lưu trữ tất cả mọi thứ từ biểu tượng cảm xúc cho đến địa điểm đăng nhập của bạn.
Facebook cũng lưu trữ những gì mà nó nghĩ là bạn đang quan tâm dựa trên những gì bạn “Like” và điều mà bạn cùng bạn bè đang nói chuyện.
Rất khó hiểu, nhưng họ còn lưu trữ tất cả những biểu tượng cảm xúc mà bạn đã gửi trên Facebook.
Họ còn ghi lại tất cả những lần bạn đăng nhập vào Facebook, bạn đăng nhập từ đâu, vào lúc nào, và từ thiết bị nào.
Họ còn lưu lại tất cả những ứng dụng bạn đã từng cho kết nối với tài khoản Facebook của bạn. Từ đó, họ có thể đoán được nhiều điều từ bạn, ví dụ, bạn quan tâm tới lĩnh vực nào, bạn có độc thân từ khoảng thời gian này tới khoảng thời gian kia hay không (vì bạn có sử dụng một ứng dụng hẹn hò trong thời gian đó chẳng hạn), hay là bạn mua điện thoại gì, vào thời gian nào.
Họ có thể truy cập vào webcam và microphone của bạn
Những dữ liệu mà họ thu thập bao gồm việc định vị xem bạn đang ở đâu, ứng dụng nào đã cái đặt, khi nào sử dụng chúng, sử dụng để làm gì, truy cập vào webcam và microphone bất kỳ lúc nào, các thông tin liên lạc, các thư điện tử, lịch làm việc, lịch sử gọi điện thoại, các tin nhắn đã nhận và gửi, các tệp tin đã tải xuống, trò chơi hay chơi, các bức ảnh và video, âm nhạc, lịch sử tìm kiếm, lịch sử duyệt web, thậm chí cả kênh radio mà bạn hay nghe.
Google phân loại và sắp xếp các dữ liệu mà họ lưu trữ về bạn
Google Takeout là cái tên Google sử dụng để chỉ toàn bộ dữ liệu của bạn. Một biên tập viên đã tải tài liệu Google Take của anh ấy về, và nó được trình bày theo cách dưới đây:
“Tài liệu Google Takeout của tôi.” Ảnh: Dylan Curran
Hãy lấy lịch sử tìm kiếm của anh ấy làm ví dụ, Google lưu trữ hơn 90.000 đầu mục khác nhau, thậm chí còn có cả những hình ảnh mà anh đã tìm kiếm và website mà anh đã truy cập. Ví dụ như hình chụp dưới đây, là ảnh chụp đoạn lịch sử tìm kiếm của Dylan Curran trên The Pirate Bay – trang web chia sẻ các tệp tin torrent nổi tiếng thế giới (torrent là phương thức chia sẻ các tài nguyên – bao gồm cả tài nguyên có bản quyền – giữa các người dùng với nhau một cách miễn phí, vì vậy, đôi khi sử dụng torrent sẽ vi phạm luật bản quyền tại một số quốc gia).
Lịch sử tìm kiếm của tôi có hơn 90.000 đầu mục. (Ảnh: Dylan Curran)
Google biết bạn đang tham dự sự kiện gì, và khi nào
Nếu bạn sử dụng ứng dụng Google Calendar, thì Google sẽ biết và thu thập tất cả những sự kiện bạn đã tham dự, liệu có thật sự tham dự hay không và tham dự vào lúc nào. Ví dụ, trong hình là đoạn dữ liệu cho biết thời gian Dylan Curran tới một cuộc phỏng vấn xin việc, và mấy giờ anh ấy tới.
“Đây là đoạn Google Calendar cho biết thông tin về một cuộc phỏng vấn xin việc mà tôi đã tham gia” (Ảnh: Dylan Curran)
Và Google có cả những thông tin mà bạn đã xóa
Đây là ảnh chụp lại những gì Google lưu trữ được từ Google Drive của Dylan Curran, bao gồm tất cả những tài liệu mà anh ấy đã xóa. Bạn có thể thấy trong hình là Sơ yếu lý lịch, chi tiêu hàng tháng, tất cả các đoạn mã, các tệp tin và các trang web mà anh ấy đã xây dựng, bao gồm cả tệp tin lưu trữ mật khẩu cho các thư điện tử được mã hóa của anh ấy.
Những gì tôi đang lưu trên Google Drive. (Ảnh: Dylan Curran)
Google có thể biết về lịch tập thể dục của bạn
Nếu bạn có biết đến ứng dụng Google Fit, thì đây là ảnh chụp tất cả các hoạt động mà Dylan Curran đã tập, tất cả thời gian anh ấy đi bộ tới một địa điểm nào đó, và tất cả những lần anh ấy thiền định/tập yoga/tập thể dục mà có đề cập trên ứng dụng này.
“Những lần tập thể dục/yoga/thiền định của tôi” (Ảnh: Dylan Curran)
Và họ lưu ảnh của bạn
Đây là toàn bộ những ảnh mà Dylan Curran đã chụp bằng điện thoại, được chia theo năm, bao gồm cả thời gian và địa điểm anh ấy chụp chúng
“Những bức ảnh mà tôi chụp” (Ảnh: Dylan Curran)
Google có tất cả email mà bạn đã gửi
Tất cả các thư điện tử mà Dylan Curran đã gửi, đã nhận, bao gồm cả những cái anh ấy đã xóa hoặc xếp nó vào mục thư rác
Những email của tôi (Ảnh: Dylan Curran)
Và còn nhiều hơn nữa…
Trên đây chỉ là một phần nhỏ trong hàng ngàn tệp tin mà bạn có thể sẽ nhận được từ Google Activity.
Trước hết, tất cả những quảng cáo của Google mà bạn đã xem hoặc bấm vào, tất cả các ứng dụng mà bạn đã sử dụng và khi bạn sử dụng, tất cả các trang web mà bạn đã truy cập và thời gian truy cập, và tất cả những ứng dụng mà bạn đã cài đặt hay tìm kiếm.
“Những quảng cáo Google mà tôi đã xem” (Ảnh: Dylan Curran)
Họ còn lưu lại tất cả những hình ảnh mà bạn tìm kiếm và lưu lại, tất cả các vị trí mà bạn đã tìm kiếm hoặc bấm vào, tất cả các tin bài mà bạn đã tìm kiếm và đã đọc, và tất cả những thứ bạn tìm kiếm trên Google. Và cuối cùng, tất cả các video mà bạn đã tìm kiếm và đã xem.
Các thông tin này có thể bị lợi dụng để làm điều xấu theo hàng triệu cách khác nhau. Bạn nói bạn không phải là một tên khủng bố, vậy tại sao bạn tìm Google về IS. Nếu bạn làm việc tại Google và bạn nghi ngờ vợ mình? Quá đơn giản, chỉ cần xem các địa điểm của cô ấy đã tới và lịch sử tìm kiếm trong vòng 10 năm vừa qua. Tìm được cách để truy cập vào tài khoản Google của ai đó? Tuyệt vời, bạn sẽ có nhật ký tất cả những gì người đó đã làm từ 10 năm trước.
Đây là điều điên rồ nhất trong thời đại hiện nay. Chúng ta sẽ không bao giờ để chính phủ hay công ty nào đặt camera hay microphone trong nhà bạn hay gắn một thiết bị định vị vị trí lên người bạn. Nhưng bạn lại tự mình đút một thiết bị định vị như thế vào túi, thậm chí yêu quý nó không rời – chỉ vì muốn biết những gì mà dân tình đang xôn xao trên Facebook.
Theo TheGuardian,
Quốc Hùng tổng hợp
