Từ thời Xô Viết, lực lượng đổ bộ đường không (còn gọi là quân dù), được trang phục quần áo ngụy trang riêng, gọi tắt là VDV, luôn là biểu tượng của lực lượng chiến đấu tinh nhuệ của Quân đội Liên Xô và sau này là Quân đội Nga.
Sau hai năm xung đột Nga-Ukraine diễn ra, lính dù Nga mặc dù vẫn tích cực chiến đấu ở chiến trường Ukraine, tuy nhiên những chiến công huyền thoại trước kia, đã bị “lu mờ” bởi thành tích không lấy gì làm “vẻ vang”.
Theo chính nguồn tin của Nga, lực lượng VDV hiện đã bị thương vong hơn 20.000 người, còn vị Tư lệnh của vẫn “mất tích” một cách bí ẩn. Nên nhớ trong thời kỳ Xô Viết, lực lượng đổ bộ đường không của Liên Xô từng là “cơn ác mộng” đối với các nước NATO.
Trong cuộc tập trận quân sự quy mô lớn "Zapad-81" nổi tiếng, Quân đội Liên Xô đã cùng lúc điều động 100 máy bay vận tải quân sự hạng nặng IL-76, thả dù hàng chục nghìn binh sĩ, hàng trăm xe chiến đấu bộ binh, khiến phương Tây “choáng”.
Vào thời kỳ đỉnh cao, Quân đội Liên Xô được trang bị 495 chiếc máy bay vận tải quân sự IL-76. Trong chiến đấu thực tế, những chiếc máy bay vận tải quân sự hạng nặng này, có thể thả dù nhiều sư đoàn quân cùng một lúc, cùng với tất cả vũ khí trang bị.
Theo các kịch bản tác chiến tổng lực của Quân đội Liên Xô (sau này là Nga), vào ngày đầu tiên của cuộc chiến, hàng chục nghìn quân dù có thể đổ bộ sâu vào sau lưng quân địch, tạo thành lực lượng vu hồi chiến dịch ở phía sau.
Kịch bản này cũng diễn ra trong cuộc chiến Nga-Ukraine nổ ra vào ngày 24/2/2022, lực lượng lính dù Nga khởi đầu bằng một cuộc tập kích đẹp mắt và chiếm sân bay Kiev ngay ngày đầu tiên của cuộc chiến.
Tuy nhiên, do vấn đề hiệp đồng không ăn khớp, nên lực lượng đổ bộ tiếp theo của quân Nga đã không theo kịp, đường băng của sân bay ngay lập tức bị pháo binh Ukraine phá hủy, khiến các máy bay vận tải lớn tiếp theo không thể hạ cánh và không thể tiếp viện cho đơn vị VDV nhỏ trước đó.
Do không có vũ khí hỏa lực hạng nặng yểm trợ và bị quân phòng thủ nội địa Ukraine tấn công quyết liệt, cuối cùng quân dù Nga phải sơ tán khỏi sân bay, sau khi chật vật chống cự và bị đánh thiệt hại nặng. “Màn ra mắt” đầu tiên của VDV trong cuộc chiến Nga-Ukraine đã thất bại.
Sau đó, khi xung đột Nga-Ukraine chuyển dần từ chiến tranh cơ giới hóa ban đầu, sang chiến tranh chiến hào ở cấp độ Thế chiến thứ nhất. Lúc này, các đội quân dù tinh nhuệ được tung vào chiến đấu như những đơn vị bộ binh hạng nặng, khiến lực lượng này tổn thất nặng nề.
Vào tháng 8 năm ngoái, Tư lệnh Lực lượng Dù của Quân đội Nga, Tướng Teplinsky tiết lộ với kênh truyền hình RIA Novosti của Nga rằng, hơn một năm xung đột đã khiến hơn 8.500 lính dù Nga bị thương.
Nếu những con số mà Tướng Teplinsky nói là đúng, dựa trên tỷ lệ thương vong chung trên chiến trường là 3:1, thì lực lượng đổ bộ đường không Nga đã thiệt hại khoảng 3.000 người. Trong khi truyền thông phương Tây cho rằng, con số thương vong đã vượt quá 20.000 người.
Với tư cách là lực lượng tinh nhuệ của Quân đội Nga, tổng sức mạnh của quân dù Nga chỉ khoảng 40.000 đến 50.000 quân, và sau khi trừ lực lượng hỗ trợ hậu cần và bảo đảm khác, thì quân chiến đấu thực tế lại càng ít hơn.
Ngay cả theo tuyên bố của Tướng Teplinsky, một lực lượng nhỏ như vậy đã chịu thương vong hơn 10.000 người, tương đương với việc mất đi 25% hiệu quả chiến đấu. Nếu theo tiêu chuẩn chiến tranh hiện đại thì đã là “mất sinh lực nghiêm trọng”.
Hơn nữa, tung tích hiện tại của bản thân Tướng Teplinsky cũng “ẩn hiện”. Vào ngày 11/3 năm nay, Ukraine tuyên bố đã sử dụng tên lửa HIMARS để tập kích một sở chỉ huy của Nga nằm trên một chuyên cơ chở hàng bị bỏ hoang ở khu vực Kherson; đồng thời, Tư lệnh quân dù, Tướng Teplinsky cũng tình cờ có mặt trong số đó.
Và điều thú vị là Nga vẫn chưa có phản hồi nào về việc này, còn bản thân Tướng Teplinsky dường như đã “biến mất” khỏi chiến trường. Kể từ ngày 11/3 đã hơn một tháng mà Tướng Teplinsky vẫn không xuất hiện; không biết liệu thông tin của Ukraine có đúng?
Hiện các sư đoàn đổ bộ đường không tinh nhuệ của Nga đã trở thành các đơn vị bộ binh cơ giới, khi được trang bị thêm vũ khí hạng nặng như xe tăng chiến đấu chủ lực, pháo tầm xa để tham gia chiến đấu cùng các đơn vị bộ binh ở mặt trận Chasov Yar thuộc Donetsk và Rabotino thuộc tỉnh Zaporozhye của Ukraine.
(Nguồn ảnh: Topwar, RIA Novosti, Sina).
Tiến Minh (Theo Sina, RIA Novosti)