39 thi thể công dân Trung Quốc được tìm thấy trong một chiếc xe tải tại một khu công nghiệp ở Anh mới đây đã khiến toàn thế giới phải kinh hoàng và khiếp sợ.

132 1 Vu Xe Tai Cho 39 Thi The Ly Do Ho Mao Hiem Cuoc Song De Toi Duoc Anh

Vụ việc vẫn đang khiến dư luận bàng hoàng (Ảnh: MSN)

Có rất ít thông tin công khai danh tính nạn nhân cùng lý do và cách thức họ được vận chuyển khắp thế giới bên trong một chiếc xe tải chở hàng đông lạnh.

Văn phòng Công tố Liên bang Bỉ đã mở một cuộc điều tra hình sự, và Thủ tướng Anh Boris Johnson cũng yêu cầu những kẻ liên quan đến vụ việc phải được "săn lùng và đưa ra xét xử".

Nhưng có một câu hỏi khiến nhiều người bối rối là: Tại sao những công dân đến từ nền kinh tế lớn thứ hai thế giới lại tới Anh theo cách như vậy, dù là tự nguyện hay bị cưỡng bức?

Những con số đáng suy nghĩ

Theo số liệu của Viện Chính sách di cư (MPI), trong tổng số 258 triệu dân di cư quốc tế, có đến gần 10 triệu người là công dân Trung Quốc, biến Trung Quốc trở thành quốc gia có lượng người di cư quốc tế lớn thứ tư trên thế giới.

Hầu hết trong số này, ước tính có khoảng gần 2,5 triệu người cư trú tại Mỹ, 712.000 người ở Canada và 473.000 người ở Úc.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng trong những thập kỷ gần đây đã mở rộng đáng kể "dấu ấn địa chính trị và kinh tế của Trung Quốc trên toàn thế giới".

Ví dụ, vào năm 2018, ở Anh, hơn 730.000 thị thực đã được cấp cho công dân Trung Quốc – chiếm 25% trong tổng số 2,9 triệu thị thực được cấp, tăng 11% so với năm trước.

Những người di cư là ai?

Có một giả định rằng người di cư thường là những người nghèo nhất trong xã hội, tìm kiếm việc làm không yêu cầu trình độ hoặc chạy trốn khỏi khủng hoảng. Nhưng điều này không phải lúc nào cũng đúng, đặc biệt là đối với người di cư Trung Quốc.

Bà Natalia Banulescu-Bogdan, Phó giám đốc chương trình quốc tế của MPI, cho biết: "Có một lượng người di cư khổng lồ từ Trung Quốc và trong số họ có đủ loại trình độ, từ tay nghề thấp, tay nghề trung bình đến tay nghề cao".

Thông thường, những người di cư đến châu Âu hoặc Mỹ không phải là "người nghèo nhất trong số những người nghèo", bởi vì họ cần có các nguồn lực quan trọng để di chuyển, cho dù họ di cư hợp pháp hay bất hợp pháp.

Nếu di cư theo cách thông thường thì họ cần phải có hộ chiếu, lệ phí visa. Còn nếu đi qua các kênh bất thường, theo đường buôn lậu thì phải trả mức phí khá cao."

132 2 Vu Xe Tai Cho 39 Thi The Ly Do Ho Mao Hiem Cuoc Song De Toi Duoc Anh

Di cư bất hợp pháp luôn tiềm ẩn nhiều rủi ro đến tính mạng (Ảnh: CNN)

Mô hình di cư của những người giàu có

Theo các chuyên gia, dân di cư Trung Quốc cũng có nhiều hình thức. Những người có trình độ và những người có trình độ thấp hơn lựa chọn kiểu sống khác nhau.

"Có nhiều cơ hội di cư đến Mỹ và các quốc gia có thu nhập cao khác cho những người rất giỏi trong nghiên cứu, trong các lĩnh vực khoa học và công nghệ."

Theo MPI, có 10 - 20% người di cư của Trung Quốc ở Châu Phi. Họ đa dạng về tầng lớp kinh tế xã hội, nghề nghiệp và tuổi tác, từ các nhà ngoại giao hoặc nhân viên cứu trợ cho đến người lao động làm việc trong các dự án cơ sở hạ tầng.

Nhiều du học sinh, sinh viên Trung Quốc cũng vậy. Tại Anh, gần 100.000 thị thực học tập cấp 4 đã được cấp cho công dân Trung Quốc - tăng 13% so với năm trước và chiếm khoảng 40% so với toàn cầu..

Trả lời phỏng vấn của CNN, chuyên gia kinh tế Christian Dustmann của Trung tâm Nghiên cứu và Phân tích Di cư (CReAM) có trụ sở tại London, cho biết nhiều sinh viên Trung Quốc đang học tập ở Anh xuất thân từ các gia đình giàu có. "Họ sẵn sàng trả phí cao và sống ở các thành phố đắt đỏ như London".

Sự bùng nổ kinh tế dẫn đến bất bình đẳng

Theo báo cáo thường niên năm 2018 của chính phủ Anh về "nô lệ hiện đại", Trung Quốc là quốc gia có số nạn nhân "nô lệ hiện đại" cao thứ tư ở Anh. Thế nhưng, theo ông Dustmann, số người Trung Quốc di cư bất hợp pháp ở Anh vẫn ít hơn so với các nước Địa Trung Hải như Tây Ban Nha và Ý, chủ yếu vì việc vào được Vương quốc Anh khó khăn hơn.

Tại Mỹ, 1.077 công dân Trung Quốc đã bị Đội tuần tra biên giới Mỹ bắt giữ vào năm 2018, còn năm 2016 là 2.439 trường hợp. Vậy, tại sao nhiều công dân Trung Quốc sẵn sàng chấp nhận rủi ro như vậy?

Ở Trung Quốc, sự di cư rộng lớn từ nông thôn đến thành thị đã làm giảm sự bùng nổ kinh tế, trong khi cải cách lương hưu cũng giúp công dân Trung Quốc thoát khỏi đói nghèo. Ông Dustmann nhận định: "Trung Quốc đã phát triển vượt bậc, nghèo đói giảm đáng kể, tình hình kinh tế được cải thiện, nhưng liệu điều đó có tiếp tục với tốc độ như thế trong tương lai hay không mới là vấn đề cần suy nghĩ."

Bà Banulescu-Bogdan cho rằng khi trở nên giàu có và phát triển hơn, xã hội Trung Quốc lại trở nên bất bình đẳng hơn, các cơ hội trong một quốc gia rộng lớn như Trung Quốc không được phân bổ đồng đều.

Theo MPI, công dân Trung Quốc đã di cư vì nhiều lý do trong nhiều năm qua, bao gồm bất đồng chính kiến, chính sách một con và mong muốn đi du học. Thế nhưng các cách thức để rời đi lại rất khác nhau. Bà Banulescu-Bogdan lý giải rằng: "Cơ hội không sẵn có cho tất cả mọi người và nó lại tạo ra cơ hội cho nạn buôn lậu và buôn bán, đặc biệt là buôn người. Có một phạm vi tội phạm rất rộng đằng sau đó."

Nguồn: Diệu Linh/ CNN/ viettimes.vn