EU dường như “dội gáo nước lạnh” với Anh khi Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker tuyên bố rằng thỏa thuận Brexit vẫn còn “xa vời”.
Hội nghị Thượng đỉnh EU không chính thức bắt đầu tối qua tại Salzburg, Áo thảo luận về vấn đề Anh rời khỏi Liên minh châu Âu (Brexit) và vấn đề di cư. Diễn ra vào thời điểm quyết định, hội nghị 2 ngày này (19-20/09) là dịp để Thủ tướng Anh Theresa May đối thoại trực tiếp với các nhà lãnh đạo của 27 nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) liên quan đến vấn đề Brexit, thay vì phải đàm phán thông qua trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU Michel Barnier.
Ngay trước khi cuộc họp diễn ra, một bầu không khí lạc quan được các quan chức Anh đặt ra về một thỏa thuận Brexit giữa hai bên. Thủ tướng Anh Theresa May cho rằng, Anh và Liên minh châu Âu đang tiến gần đến việc nhất trí một thỏa thuận về Brexit, nền tảng cần thiết xây dựng một mối quan hệ đối tác gần gũi. Các quan chức Anh cũng cho rằng Hội nghị thượng đỉnh tại Áo lần này sẽ là thời điểm, dấu ngoặt quyết định với tiến trình Brexit.
Tại Hội nghị, Thủ tướng Theresa May kêu gọi các nhà lãnh đạo EU cân nhắc nới lỏng những yêu cầu Brexit “không thể chấp nhận được” và hối thúc khối này phản ứng với kế hoạch “nghiêm túc và khả thi” của bà: “Tôi tin rằng đây là một đề xuất đúng đắn. Đây là kế hoạch duy nhất đáng tin cậy và có thể đàm phán, không biên giới cứng tại Bắc Ireland cũng như vì lợi ích của các cư tri Anh. Và nếu chúng ta đạt được kết quả thì không chỉ mang lại lợi ích cho nước Anh mà còn cả EU. Tôi tin tưởng rằng, với thiện chí và quyết tâm, chúng tôi có thể nhất trí về một thỏa thuận phù hợp với cả hai bên”.
Trái với viễn cảnh mà Anh đặt ra ngay tại ngày khai mạc hội nghị, các nhà lãnh đạo EU dường như “dội gáo nước lạnh” với tuyên bố của Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude Juncker rằng thỏa thuận Brexit vẫn còn “xa vời”. Miêu tả về cuộc gặp, Hãng tin Reuters của Anh viết: những nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu đã lịch sự lắng nghe lời kêu gọi của Thủ tướng Anh Theresa May. Tuy nhiên, sau đó cuộc họp đi vào bế tắc với tranh cãi về vấn đề biên giới Bắc Ireland. Phát biểu sau ngày họp đầu tiên, các nhà lãnh đạo Litva và Slovakia đều cho biết, không có bước tiến về Brexit và vấn đề đường biên giới Ireland.
Biên giới Bắc Ireland hiện là một trong những vấn đề gai góc cuối cùng trong tiến trình đàm phán Brexit. 27 nước thành viên còn lại của EU sẽ tiếp tục bàn thảo vấn đề này trong ngày hôm nay. Bất chấp tuyên bố của các nhà lãnh đạo EU, Anh tin rằng sự nhượng bộ của Thủ tướng Theresa May sẽ dần tạo ra sự linh hoạt hơn từ EU trong giai đoạn đàm phán Brexit quan trọng, từ cuộc họp Hội đồng châu Âu vào tháng 10 đến hội nghị thượng đỉnh mang tính quyết định trong tháng 11 tới. Bộ trưởng phụ trách văn phòng Nội các Anh Lidington ngày 20/9 cho rằng, Anh và EU đã đi được chặng đường 85-90% về một thỏa thuận ra khỏi Liên minh châu Âu, đồng thời bày tỏ tin tưởng rằng vẫn có thể đạt được một thỏa thuận Brexit vào tháng 10 tới.
Trước những bế tắc trong đàm phán, viễn cảnh Anh ra khỏi EU mà không có thỏa thuận được đề cập nhiều lần trong thời gian gần đây. Mặc dù vậy, không chỉ Anh mà các nhà lãnh đạo EU đều hiểu được rằng, nếu Anh ra khỏi châu Âu mà không có thỏa thuận sẽ tác động tiêu cực đến cả hai bên. Vì vậy, nhiều nhà lãnh đạo EU cho rằng, kể cả khi hội nghị thượng đỉnh lần này không đưa ra được bước đột phá về thỏa thuận Brexit, đây cũng là cơ hội để đặt nền tảng cho một thỏa thuận vào tháng 10 tới.
Thủ tướng Luxembourg Xavier Bettel kêu gọi các bên cần phải thỏa hiệp: “Không có thỏa thuận là điều không ai mong muốn, vì điều này sẽ gây hậu quả cho nước Anh và cho cả châu Âu. Do đó chúng tôi hi vọng vẫn có một thỏa thuận. Phía Anh kêu gọi châu Âu phải hành động nhưng tôi tin rằng Anh cũng phải hành động”.
Anh và EU đều hy vọng đạt một thỏa thuận Brexit tại một hội nghị thượng đỉnh EU vào tháng 10 để cho phép quốc hội Anh và nghị viện châu Âu kịp phê chuẩn thỏa thuận này trước thời điểm chính thức “ly hôn” vào tháng 3/2019. Tuy nhiên, Chủ tịch Hội đồng châu Âu Donald Tusk cho biết ông sẽ triệu tập một hội nghị thượng đỉnh EU đặc biệt về Brexit giữa tháng 11 tới để hoàn tất thỏa thuận với Anh./.
Nguồn: https://vov.vn/
